Hoe duizenden jongens en mannen van de aardbodem verdwenen
Boko Haram ontvoert niet alleen meisjes in Nigeria. Sinds 2009 zijn ook duizenden jongens en mannen verdwenen. Leven ze nog? Zo ja, waar zijn ze? En wat kunnen we doen?
Weet je het nog? Het nieuws dat Boko Haram honderden schoolmeisjes had ontvoerd?
De wereld reageerde geschokt. De campagne #BringBackOurGirls was in 2014 trending op sociale media. Dit jaar werden eindelijk ruim 80 ontvoerde meisjes vrijgelaten. Honderden anderen leven nog steeds in gevangenschap.
De verdwenen mannen
Helaas houdt het drama daar niet op. Ook duizenden jongens en vaders zijn in Noordoost-Nigeria verdwenen. Boko Haram vermoordt ze of dwingt ze om te vechten.
Boko Haram rukt echtgenoten en zonen letterlijk uit het leven van moeders.
Zoals bij Bana, een 35-jarige moeder met vier kinderen. Ze herinnert zich nog goed dat Boko Haram op een dag haar dorp plunderde:
Boko Haram viel mijn dorp aan, verbrandde het huis van mijn buren en kwam toen naar mij toe. Ze dwongen me naar buiten te komen met mijn kinderen. Ze staken mijn huis in brand terwijl mijn man nog binnen was.
Oxfam onderzoekt de verhalen van moeders als Bana. We komen tot schokkende conclusies. Het vermoorden en ontvoeren van jongens en mannen:
- gaat hand in hand met gruwelijk geweld tegen vrouwen.
- gebeurt systematisch en op grote schaal. Het verklaart waarom er in opvangkampen in de regio vooral vrouwen verblijven en nauwelijks mannen.
Willekeurige arrestaties
Behalve Boko Haram hebben ook de Nigeriaanse veiligheidsdiensten het gemunt op jongens en mannen. Het Nigeriaanse leger arresteerde al meer dan 20.000 jongens en mannen, onder het mom van nationale veiligheid. Maar redelijke verdenkingen of onderzoek ontbreken.
Wie is opgepakt door het leger, mag geen contact hebben met familie of een advocaat. Vaak vinden martelingen plaats. Volgens Amnesty International hebben al 7.000 jongens en mannen hun gevangenschap niet overleefd. Door honger, uitdroging en ziekte. Nog eens 1.200 mannen zijn buitengerechtelijk geëxecuteerd.
Spoorloos
Zahra, een 40-jarige vrouw, weet niet wat er met haar vermiste man is gebeurd. 'Het leger kwam en nam alle jongens en mannen mee die tussen de 15 en 30 jaar oud waren. Ze namen ze mee naar de Giwa legerbasis.' Dan zegt ze:
Mijn man is nooit meer teruggekomen. Ik weet niet of het leger hem heeft vermoord, of hij is overleden in detentie of dat hij misschien nog leeft.
Wat kunnen we doen?
- We vragen de Nigeriaanse overheid haar inwoners te beschermen, zowel tegen gewapende groepen als tegen de eigen veiligheidsdiensten en militairen.
- We willen dat het Nigeriaanse leger mensenrechten respecteert. Als ze mannen oppakken, moeten ze die op een menselijke manier behandelen. Wie onterecht is opgepakt, moet worden vrijgelaten.
- We brengen het verhaal van de vermiste jongens en mannen wereldwijd onder de aandacht. Internationale druk kan ervoor zorgen dat ontvoerde jongens en mannen worden vrijgelaten. Zoals nu eindelijk gebeurt met de schoolmeisjes die in 2014 werden ontvoerd.
- We bieden noodhulp aan achtergebleven moeders en weduwen die vaak zijn gevlucht omdat hun huizen en dorpen zijn verbrand.