Zo scoort jouw supermarkt op mensenrechten

Wat Albert Heijn, Aldi, Jumbo, Lidl, PLUS, Dirk en Ekoplaza doen om mensenleed uit de schappen te bannen.

Achter jouw boodschappen gaat heel wat menselijk leed schuil. Met Superlijst Sociaal leggen we de grootste supermarktketens in Nederland langs de meetlat. Wat doen ze om kinderarbeid, discriminatie en uitbuiting in hun productieketens te voorkomen? 

Superlijst Sociaal 2023: supermarkten maken te weinig werk van mensenrechten

Géén van de grote supermarkten in Nederland doet genoeg tegen de uitbuiting van de mensen die jouw boodschappen produceren. Zowel Albert Heijn, Aldi, Dirk, Ekoplaza, Jumbo, Lidl als PLUS scoren een onvoldoende op hun mensenrechtenbeleid in hun toeleveringsketens. Concrete acties om dit te verbeteren blijven uit, hoewel Lidl het nog het best doet. Meer over de Superlijst Sociaal 2023 lees je hier.

Uitbuiting in de voedselketens

Uitbuiting is nog volop te vinden in de schappen van supermarkten. Zo hebben cacaoboeren in Ghana en Ivoorkust geen leefbaar inkomen. Arbeiders op Braziliaanse mangoplantages verdienen niet genoeg om zelf mango’s te kunnen betalen. Vrouwen worden wereldwijd achtergesteld: in de Indonesische visindustrie lopen vrouwen het risico hun baan te verliezen als ze zwanger worden. 

Internationale richtlijnen houden bedrijven verantwoordelijk om mensenrechtenschendingen in hun ketens te onderzoeken en aan te pakken. Maar dit gebeurt nog altijd te weinig. In plaats van te zorgen voor eerlijke toeleveringsketens, blijven supermarkten vooral bezig met zoveel mogelijk winst maken. Zo zetten supermarkten leveranciers onder druk om voor steeds lagere prijzen producten te leveren. Daar zijn vooral arbeiders en kleinschalige boeren de dupe van.

Superlijst Sociaal

Hoog tijd dus voor eerlijke boodschappen. Daarom riepen we de Superlijst Sociaal in het leven, een nieuwe samenwerking van initiatiefnemer Questionmark met Oxfam Novib en Solidaridad. Superlijst Sociaal vergelijkt welke maatregelen Nederlandse supermarkten nemen om mensenrechten te verbeteren en uitbuiting uit hun schappen te bannen. We willen dat meer mensen weten dat er mensenleed achter hun boodschappen schuilt en dat de supermarkten sneller in actie komen.

Eline Achterberg, expert mensenrechten en bedrijfsleven bij Oxfam Novib: ‘Terwijl arbeiders overal ter wereld worden uitgebuit in productieketens en het voor klanten steeds moeilijker wordt om de dure boodschappen te betalen, draaien supermarkten megawinsten. Van de mooie beloften die supermarkten doen om uitbuiting tegen te gaan komt echt nog veel te weinig terecht.'

We onderzoeken bij supermarkten:

Behind the Barcodes 2.0

Superlijst Sociaal borduurt voort op onze succesvolle Behind the Barcodes-campagne, die in 2018 van start ging. Daarin werden de 5 grootste Nederlandse supermarkten jaarlijks beoordeeld op hun mensenrechtenbeleid in hun toeleveringsketens. In Superlijst Sociaal worden Dirk en Ekoplaza aan het rijtje toegevoegd. Questionmark neemt dit onderzoek op in het bredere onderzoeksprogramma Superlijst, dat supermarkten al vergelijkt op thema’s gezondheid, milieu en dierenwelzijn.