Als we een einde willen maken aan extreme ongelijkheid en armoede, dan moeten we belastingparadijzen een halt toeroepen.
Foto: Oxfam Novib

TWEE KANTEN VAN HETZELFDE VERHAAL

Als we een einde willen maken aan extreme ongelijkheid en armoede, dan moeten we belastingparadijzen een halt toeroepen.

Stel je je een belastingparadijs voor, dan denk je misschien aan eilanden met palmbomen, jachten en parelwitte stranden. Sommige belastingparadijzen zien er zo uit, andere zijn minder glamoureus. Sommige bevinden zich vlak voor onze neus. Maar hoe ze er aan de oppervlakte ook uitzien, de onderliggende realiteit kan sterk verschillen.

Belastingparadijzen vormen de kern van een wereldwijd systeem dat multinationals en rijke individuen de mogelijkheid geeft om hun eerlijke bijdrage niet te betalen. Terwijl er wereldwijd 896 miljoen mensen vastzitten in armoede, en terwijl 7 op de 10 mensen op onze planeet in landen leven waar de ongelijkheid nu groter is dan 30 jaar geleden. Belastingparadijzen ontnemen overheden van de middelen die nodig zijn om essentiële openbare diensten te voorzien, zoals gezondheidszorg en onderwijs, en om de groeiende ongelijkheid aan te pakken.

Terwijl de superrijken volop profiteren van dit wereldwijde systeem, zijn de verwoestende gevolgen voelbaar in enkele van de armste gemeenschappen ter wereld.

Toen we hem ontmoetten, zei Morgan dat hij 5 jaar oud was. Dat dacht hij toch. Morgan speelde op een vuilnisbelt in de Mukuru-sloppenwijk in Nairobi, terwijl zijn moeder aan het werk was, op zoek naar spullen in het vuilnis. De kinderen uit de buurt komen hier het afval doorzoeken naar voedselresten, of om te werken naast de volwassenen. Morgan vertelde dat hij niet naar school ging omdat zijn familie dat niet kon betalen.

Het is een groot onrecht, vooral wanneer je weet dat Kenia de snelst groeiende economie in Afrika is. Er wordt zeker vooruitgang geboekt, maar er zijn nog te veel gewone mensen die geen enkele verbetering zien. Zo’n 34% van de Keniaanse bevolking leeft zelfs in extreme armoede.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn er gemiddeld maar twee dokters per 10.000 inwoners . En voor de inwoners van de Mukuru-sloppenwijk zijn zelfs basisvoorzieningen zoals sanitair, water en onderwijs schaars.

ONDERTUSSEN IN ZWITSERLAND...

In februari 2015 onthulden gelekte documenten dat een klein aantal rijke individuen die aan Kenia gelinkt worden, zo’n 560 miljoen dollar geparkeerd hadden op Zwitserse bankrekeningen. Dat is verborgen, onbelaste rijkdom – inkomsten die de Keniaanse overheid nodig heeft te kunnen garanderen dat kinderen zoals Morgan een toekomst hebben.

Dit is slechts één voorbeeld van een gigantisch probleem dat zich overal ter wereld voordoet, niet alleen in Kenia. Doordat rijke individuen en multinationals systematisch gebruikmaken van belastingparadijzen, lopen de overheden in de armste landen honderden miljarden aan belastinginkomsten mis. Het is een struikelblok in de strijd tegen armoede en extreme ongelijkheid, overal ter wereld.

VANDAAG BEZITTEN 62 MILJARDAIRS EVEN VEEL RIJKDOM ALS DE ARMSTE HELFT VAN DE WERELDBEVOLKING.

De kloof tussen arm en rijk wordt elk jaar zelfs groter – en ze wordt versterkt door het gebruik van belastingparadijzen. Maar liefst 7.600 miljard dollar aan persoonlijke vermogen is verborgen op offshore bankrekeningen, en dat heeft verwoestende gevolgen voor de armere landen.

De belastinginkomsten die Afrikaanse landen mislopen door al dat persoonlijke vermogen in belastingparadijzen, zouden volstaan om de levens van 4 miljoen kinderen en 200.000 moeders te redden.

Die belastingen zouden jaarlijks bijna één miljoen doodgeboortes kunnen voorkomen.

En er zouden voldoende extra leerkrachten aan het werk kunnen om elk kind in Afrika naar school te laten gaan.

Dan zijn er ook de enorme bedrijfswinsten die wegvloeien naar belastingparadijzen. De rijkste mensen kunnen hun vermogen verbergen in deze belastingparadijzen, en multinationals gebruiken de belastingparadijzen om winsten te verschuiven van de landen waar ze actief zijn.

Naar schatting kost deze belastingontwijking door multinationals jaarlijks minstens $100 miljard aan de armste landen ter wereld.

 

HOE DE ANDERE HELFT LEEFT

 
Barbara is weduwe. Ze is elke dag uren onderweg om water te halen voor haar gewassen, zodat ze haar twee kinderen te eten kan geven. Toen haar man nog leefde, moest ze vee verkopen om zijn verzorging te betalen. Ze heeft nooit de kans gekregen om naar school te gaan. Anders was ze graag verpleegkundige of lerares geworden. Barbara vertelde ons dat ze zich “een verloren persoon” voelde.

Maar Barbara weet dat het anders zou kunnen. Als iedereen een eerlijke belastingbijdrage betaalde, zou het mogelijk zijn om de basisbehoeften te vervullen van mensen die in armoede leven. Ze zouden hun leven in eigen handen kunnen nemen. Ze zouden de mogelijkheid krijgen om hun toekomst te veranderen. 

DE GENERATIE DIE EXTREME ARMOEDE KAN UITROEIEN, DE GENERATIE DIE EEN RECHTVAARDIGERE WERELD KAN OPBOUWEN

Elke dag doen heel wat goedhartige en behulpzame mensen alles wat ze kunnen om het leven van mensen in armoede te veranderen – en er wordt veel vooruitgang geboekt. Tegen 2030 kunnen we extreme armoede zelfs volledig uitroeien.

Om dat te bereiken, hebben we een sterke en praktische aanpak nodig. We moeten ervoor zorgen dat de armste mensen profiteren van economische groei.

Als we extreme armoede willen uitroeien, moeten we ervoor zorgen dat het wereldwijde belastingsysteem ten dienste staat van de meerderheid, niet van een minderheid.

Cookies

Logo Oxfam Novib

Fijn dat je onze site bezoekt

Cookies helpen ons om jou te laten zien wat je interessant en belangrijk vindt op onze eigen website, andere websites en sociale media. Vind je dat goed?

Logo Oxfam Novib

Cookies zelf instellen

Analytische en functionele cookies zijn nodig om te zorgen dat onze website goed werkt. Marketing en sociale media cookies zorgen dat je relevante advertenties ziet op andere websites. Welke cookies wil je accepteren?

Ik accepteer alle cookies
Ik wil geen marketing en social media cookies