slecht bestuurde landen zijn doelwit van landinvesteerders

• 7 februari 2013

Den Haag, 7 februari. Investeerders mikken voor hun landaankopen op de zwakst bestuurde landen ter wereld, zo blijkt uit nieuw onderzoek dat Oxfam Novib vandaag publiceert. Meer dan de helft van de wereldwijd geregistreerde landaankopen vond plaats in de 23 minst ontwikkelde landen. Het onderzoek valt samen met de oproep van Oxfam Novibs GROW-campagne aan de Wereldbank om landroof tegen te gaan.

Het Oxfam-onderzoek Poor Governance, Good Business toont aan dat drie kwart van de 56 landen die tussen 2000 en 2011 instemden met verkoop van land, onder het gemiddelde scoren op vier Wereldbank-indicatoren van goed bestuur.

“In landen die slecht bestuurd worden is het gerieflijk zaken doen voor investeerders op zoek naar snelle en goedkope landdeals,” zegt Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib. “Investeerders pikken de krenten uit de pap; landen met zwakke regelgeving zijn een te gemakkelijk doelwit. Er is een keiharde strijd om vruchtbaar land aan de gang in ontwikkelingslanden. Dit is rampzalig voor de mensen van wie de huizen en bestaan zonder toestemming en compensatie worden weggenomen.”

Het onderzoek gebruikt gegevens van de Land Coalition Matrix, een database waarin wereldwijd wordt bijgehouden op welke schaal de verkoop van grote stukken grond plaatsvindt. De vier indicatoren voor goed bestuur van de Wereldbank die zijn gebruikt voor dit onderzoek gaan over bestuursparticipatie- en verantwoording, de rechtsstaat, de kwaliteit van regelgeving en de aanpak van corruptie.

De analyse toont aan dat de gemiddelde score op vier hoofdindicatoren van goed bestuur in landen waar landaankopen hebben plaatsgevonden, 30 procent lager ligt dan in landen zonder dergelijke deals. Guatemala bijvoorbeeld scoort onder het gemiddelde op de vier indicatoren van goed bestuur, en heeft 87.000 hectare land, een gebied zo groot als Italië, de afgelopen 10 jaar verhandeld, terwijl het platteland ernstige honger en ondervoeding kent. In contrast, Botswana, met ongeveer evenveel land per hoofd van de bevolking, en een bovengemiddelde score op de indicatoren van goed bestuur, heeft met niet één grootschalige deal ingestemd.
Oxfam Novib roept de Wereldbank op mee te helpen landdeals onder controle te brengen. De Wereldbank heeft een unieke positie, omdat zij de internationale normen voor landinvesteringen bepaalt, financiering voor landdeals verschaft en ontwikkelingslanden adviseert over investeringen in land. “We moeten greep krijgen op de wereldwijde race om land. Elke dag wordt in ontwikkelingslanden een gebied zo groot als Rotterdam (inclusief de Europoort)verkocht. Dat eerlijk en transparant laten verlopen, moet bovenaan de agenda van de Wereldbank staan,” aldus Van der Lee.

Noten redactie:

Vandaag is de internationale actiedag tegen landjepik. Bekende monumenten over de hele wereld worden vandaag door actievoerders symbolisch verkocht, zoals het Lincoln Memorial in Washington en het Colosseum in Rome.

Het nieuwe Oxfam Novib-rapport, Poor Governance, Good Business is onderdeel van de internationale Oxfam GROW-voedselcampagne,
Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib, is beschikbaar voor interviews. De briefing is eerder onder embargo verkrijgbaar.

Bron: Oxfam Novib, 7 februari 2013