Wereldwijde enquête: 8 op de 10 mensen voor fossiele belasting om klimaatschade te betalen
Uit een wereldwijde enquête blijkt dat 81 procent van de ondervraagden vindt dat overheden olie-, gas- en kolenbedrijven stevig moeten belasten voor verlies en schade door klimaatverandering. De meerderheid van de ondervraagden, 77 procent, vindt ook dat hun overheid niet genoeg doet om de invloed van de superrijken en vervuilende industrieën op de politiek en beleid tegen te gaan. Dit zijn de belangrijkste uitkomsten van de wereldwijde enquête die in mei en juni 2025 in opdracht van Oxfam en Greenpeace is uitgevoerd. De resultaten van de enquête zijn zojuist gepresenteerd tijdens de VN-klimaatonderhandelingen in Bonn die nu gaande zijn. Hoog op de agenda staat het onderwerp klimaatfinanciering om zo jaarlijks minstens 1300 miljard dollar te generen voor landen die nu al hard worden getroffen door de klimaatcrisis maar daar zelf nauwelijks aan hebben bijgedragen. De enquête is uitgevoerd in 13 landen, waaronder het VK, de VS, India en Brazilië.
Oxfam Novib klimaatexpert Hilde Stroot, die aanwezig is in Bonn bij VN-klimaatonderhandelingen: ‘Mensen zijn niet gek; terwijl fossiele bedrijven jaar in jaar uit miljarden dollars winst maken, schroeven ze tegelijkertijd hun investeringen in groene energie terug. De kosten van de klimaatcrisis rijzen de pan uit wereldwijd en de aandeelhouders gaan er met de winst vandoor. Het is logisch dat veruit de meeste ondervraagden vinden dat de winsten van olie-, gas- en kolenbedrijven stevig belast moeten worden. ‘
Naast de enquete, uitgevoerd door 1 van de grootste internationale onderzoeksbureaus, Dynata, heeft Oxfam aanvullend onderzoek gedaan. Daaruit blijkt dat een belasting op de winst van 590 vervuilende olie-, gas- en kolenbedrijven in het eerste jaar 400 miljard dollar kan opleveren. Dit is vergelijkbaar met de geschatte jaarlijkse kosten van klimaatschade in het mondiale Zuiden.
De belangrijkste bevindingen uit de enquête zijn:
- 81% van de ondervraagden is voorstander van nieuwe belastingen op de olie-, kolen- en gasindustrie om de schade te vergoeden van klimaatrampen, zoals stormen, overstromingen, extreme droogtes en bosbranden, veroorzaakt door CO2-uitstoot van deze bedrijven.
- 86% van de ondervraagden vindt dat de inkomsten uit zwaardere belastingen op olie-, kolen-, en gasbedrijven beschikbaar te stellen voor de gemeenschappen die het zwaarst getroffen worden door de klimaatcrisis. Mensen in landen in het mondiale Zuiden worden onevenredig hard geraakt door deze crisis, terwijl zij historisch gezien het minst verantwoordelijk zijn voor de wereldwijde CO2-uitstoot.
- 68% vindt dat de fossiele-brandstofindustrie en de superrijken een negatieve invloed hadden op de politiek en beleid in hun land. 77% zegt dat ze eerder bereid zouden zijn een politieke kandidaat te steunen die prioriteit geeft aan het belasten van de superrijken en de fossiele brandstoffenindustrie.
Uit verder onderzoek van Oxfam blijkt dat 585 van 's werelds meest vervuilende fossiele bedrijven vorig jaar samen 583 miljard dollar winst boekten, een toename van 68% in vergelijking met 2019. De jaarlijkse CO2-uitstoot van 340 van deze bedrijven, waarvoor publieke gegevens beschikbaar waren, was goed voor meer dan de helft van de wereldwijde CO2-uitstoot. Hun uitstoot in slechts één jaar is genoeg om de komende eeuw 2,7 miljoen hitte-gerelateerde sterfgevallen te veroorzaken.
Noot voor redactie:
De kosten van verlies en schade als gevolg van klimaatverandering voor het mondiale Zuiden gaan in 2030 naar verwachting tussen de 290 en 1045 miljard dollar per jaar bedragen. De geschatte bedragen lopen ver uiteen, omdat ze afhankelijk zijn van de toename van de wereldwijde CO2-uitstoot én van de mate waarin kwetsbare landen zich kunnen beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Of klimaatkwetsbare landen de kans krijgen zich te beschermen tegen de klimaatcrisis, hangt weer af van de hoeveelheid klimaatfinanciering rijke landen beschikbaar stellen.
Op 3 juni publiceerde Oxfam Novib de eerste Groene Belastinggids, daaruit blijkt dat de Nederlandse overheid jaarlijks 84 miljard euro misloopt door falend klimaatbeleid door de grootste vervuilers niet te laten betalen voor hun CO2-uitstoot.
Bijlage
