Rohingya-vrouwen niet veilig in vluchtelingenkampen Bangladesh

Rohingya vrouwen en meisjes in vluchtelingenkampen in Bangladesh kampen met gezondheidsproblemen, lopen noodzakelijke hulp mis en lopen een vergroot risico op misbruik door onveilige en ongeschikte voorzieningen. Zo waarschuwt Oxfam Novib vandaag, een jaar na de massale vlucht van Rohingya’s uit Myanmar. Oxfam Novib pleit er voor 15 procent van nieuwe hulpgelden apart te zetten voor hulp, speciaal gericht op vrouwen en meisjes.

Oxfam Novib sprak samen met partnerorganisaties met de vluchtelingen in de kampen in Cox’s Bazaar. Meer dan een derde van de ondervraagde vrouwen en meisjes zegt zich niet veilig te voelen om water te halen en bij het gebruik van toiletten en douchecabines. Die missen vaak een dak en sluitbare deuren. De helft van de vrouwen en driekwart van de adolescente meisjes geven aan dat ze niet de nodige artikelen en hygiëne-voorzieningen hebben voor tijdens hun menstruatie. 

Vrouwen en meisjes eten en drinken niet genoeg om zo weinig mogelijk naar het toilet te hoeven. Ze hebben last van buikpijn en lopen infecties op doordat ze zichzelf niet ontlasten en onhygiënische verbandmiddelen gebruiken. Bij hoge nood doen sommige vrouwen hun behoefte bij hun tent, wat het risico’s op de uitbraak van ziektes vergroot, vooral met de huidige moesson.

Onveilige faciliteiten verhogen het risico op seksueel misbruik en intimidatie. Wekelijks worden er honderden incidenten van gender-gerelateerde aard gemeld. 

'De hoge instroom van vluchtelingen in het afgelopen jaar dwong de overheid en hulporganisaties om zo snel mogelijk noodvoorzieningen op te zetten’, zegt Elselijn Mulder, noodhulp medewerker van Oxfam Novib, die in april de kampen bezocht. ‘Door de snelheid zijn de speciale behoeftes van vrouwen niet genoeg in het oog gehouden. We moeten dat nu rechtzetten en roepen de overheid en andere organisaties op om de veiligheid van vrouwen te waarborgen.'

Oxfam pleit voor aparte financiering (15% van het totale budget) om de veiligheid van vrouwen en meisjes te verbeteren en in hun behoeften te voorzien. Daarom zou 72 miljoen dollar van de bijna 1,5 miljard die de Wereldbank onlangs beschikbaar stelde voor hulp aan de Rohingya’s, apart moeten worden gezet voor hulp aan vrouwen.

'Er is te weinig aandacht en geld om vrouwen bij te staan, en daar betalen zij nu de prijs voor met hun veiligheid en hun gezondheid.'

Alleenstaande moeders, wiens man vermist is of dood, maken een zesde uit van de families in de Rohingya kampen. Zij moeten daardoor een rol opnemen die ingaat tegen culturele en religieuze tradities. Oxfam Novib wil meer steun voor deze vrouwen, zoals hulp bij het verkrijgen van hulppakketten en het bevorderen van dialoog in de gemeenschap over de traditionele rollen van mannen en vrouwen.

Oxfam Novib werkt met lokale organisaties en vluchtelingen om de hulp meer op vrouwen en meisjes te richten. Dit omvat onder meer het installeren van lampen op zonne-energie langs paden en het distribueren van draagbare zonnelampen. Met vrouwengroepen worden zaken als veiligheid en vroegtijdig huwelijk bespreekbaar gemaakt en geweld tegen vrouwen aangepakt. Samen met de vluchtelingen worden nieuwe toiletfaciliteiten ontworpen met afsluitbare deuren, planken om kleding uit de modder te houden en schermen voor meer privacy.

Elselijn Mulder: 'De Bangladese regering heeft ruimhartig opvang geboden aan de Rohingya vluchtelingen in Cox’s Bazaar. We staan achter hun inspanningen en die van andere partijen om Myanmar te laten stoppen met hun discriminerende beleid, wat deze crisis heeft veroorzaakt.'

Bijna een miljoen Rohingya's zochten veiligheid in Bangladesh, als gevolg van een militaire campagne tegen hen in Myanmar, die door de VN is omschreven als 'etnische zuivering'.

Noten voor de redactie

• Contact : Ruud Huurman, persvoorlichter Oxfam Novib
• De volledige uitkomsten van Oxfam Novib’s onderzoek en aanbevelingen worden in september gepubliceerd in het rapport ‘One year On: Time To Put Women and Girls At The Heart Of The Rohingya Response’.
• Foto’s: twee alleenstaande moeders beschrijven hoe moeilijk het leven voor hen is in de kampen; tevens algemene beelden van de situatie als gevolg van de moesson, en Oxfam’s werk in de kampen.
• Videomateriaal van de gevolgen van de moesson
• Eerder deze maand publiceerde Oxfam Novib, samen met Action Against Hunger, Save the Children en met bijdragen van CARE, UNHCR, ISCG en UN Women, het onderzoek Rohingya Refugee Response Gender Analysis: Recognizing and responding to gender inequalities. Data werden verzameld onder 482 huishoudens verspreid over 15 kampen.
• De Wereldbank kondigde op 28 juni een hulpbudget van 1,5 miljard dollar aan voor hulp aan de Rohingya vluchtelingen, voor onderdelen als sanitair, crisis-risicomanagement en sociale veiligheid. De precieze besteding hiervan moet nog worden vastgesteld.
• In een globale studie bevel de VN in 2015 aan om 15% van het wereldwijd beschikbare ontwikkelingsbudget te besteden aan gender-gelijkheid in crisis- en conflictgebieden.
• Oxfam Novib geeft noodzakelijke hulp, waaronder schoon drinkwater aan de Rohingya’s vluchtelingen in Bangladesh. Tot nu toe hebben we 266.000 mensen bereikt.