Overheden verliezen miljarden door Nederlands belastinglek

• 28 mei 2019

De Nederlandse overheid faciliteert nog steeds grootschalige belastingontwijking door multinationals. Oxfam Novib berekende dat één specifiek Nederlands belastinglek overheden wereldwijd jaarlijks €5-10 miljard kan gaan kosten, tenzij dit lek voor 1 januari 2020 wordt gedicht. Dit blijkt uit nieuw Oxfam Novib-onderzoek dat vandaag wordt gepubliceerd. Mede hierdoor neemt Nederland de 4de plaats in op de nieuwe ranglijst van 64 belastingparadijzen van Tax Justice Network die ook vandaag verschijnt . Tot nu toe ondertekenden meer dan 70.000 mensen de Oxfam Novib ‘Stop belastingontwijking ‘ petitie. Zij eisen dat premier Rutte een einde maakt aan dit onrecht.

Het specifieke belastinglek betreft zogenaamde “infokap” structuren en wordt beschreven in het nieuwe Oxfam Novib rapport “Belastinglek Nederland ”. Via deze belastingconstructie kan een multinational in Nederland fictieve kosten aftrekken, waardoor over een deel van de winst geen belasting wordt geheven. Omdat er nu maatregelen zijn aangekondigd tegen andere belastingtrucs, is het zeer aannemelijk dat meer multinationals gebruik gaan maken van een infokap structuur. Uit voorbeelden van verschillende bedrijven, waaronder RB (Durex, Strepsil), SABMiller (Grolsch,Peroni), ICL, Diageo (Johnnie Walker, Smirnoff) en G-Star, blijkt dat ook in de afgelopen jaren arme en rijke landen al honderden miljoenen euro’s zijn misgelopen door dit belastinglek.

Francis Weyzig, Oxfam Novib belastingexpert: “De Nederlandse overheid heeft deze agressieve infokap structuren jarenlang bewust gefaciliteerd en gepromoot. Staatssecretaris Snel van Financiën erkent nu dat er sprake kan zijn van belastingontwijking, maar wil pas in 2020 kijken of er maatregelen nodig zijn. Dat is te laat, dit belastinglek moet meteen worden gedicht.”

Volgens nieuw onderzoek van het internationale Tax Justice Network, dat samen met o.m. Oxfam Novib deel uitmaakt van een wereldwijde alliantie tegen belastingontwijking, neemt Nederland wereldwijd de vierde plaats in als belastingparadijs voor multinationals. Alleen de Maagden-eilanden, Bermuda, de Kaaiman-eilanden staan hoger in de top-10 van in totaal 64 belastingparadijzen. Dat komt o.m. doordat in Nederland winsten grotendeels onbelast kunnen blijven en de huidige regels tegen belastingontwijking tekortschieten, in combinatie met extreem hoge buitenlandse investeringen die via ons land worden doorgesluisd.

Weyzig: “De prominente plek die Nederland inneemt op de top10-ranglijst van belastingparadijzen van Tax Justice Network bevestigt opnieuw dat ons land een probleem heeft. Om van het imago van belastingparadijs af te komen, moet Nederland op een overtuigende manier alle belastinglekken dichten. Daarnaast moet Nederland volledige steun geven aan internationale voorstellen voor een minimaal effectief belastingtarief op de winst van multinationals in elk land.”

Ontwikkelingslanden lopen jaarlijks naar schatting USD 100 miljard per jaar aan belastinginkomsten mis door internationale belastingontwijking door bedrijven. Geld dat geïnvesteerd had kunnen worden in publieke voorzieningen – onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur – die broodnodig zijn om het welzijn van burgers hier en in ontwikkelingslanden te vergroten

Morgenmiddag, op 29 mei, om 12.00 biedt Oxfam Novib-ambassadeur Dolf Jansen Tweede Kamerleden een kopje koffie aan bij het Parlement, om namens de 70.000 ondertekenaars van de Oxfam Novib-petitie met hen in gesprek te gaan over het aanpakken van belastingontwijking. Vervolgens start om 14.00 de Tweede Kamer-hoorzitting over de belastingafdracht door multinationals. Aanleiding is de berichtgeving dat Shell al jarenlang geen winstbelasting betaalt in Nederland. Dit is recent door het bedrijf bevestigd.  

Weyzig: “Om belastingontwijking effectief aan te pakken is veel meer publieke transparantie nodig. De inhoud van belastingafspraken, die bedrijven als Shell met de Belastingdienst maken, moet voortaan openbaar zijn. Bovendien zouden grote multinationals moeten worden verplicht om voor elk land afzonderlijk gegevens te publiceren over de omvang van hun activiteiten, hun winst of verlies, en de bijbehorende belasting.”

Noot voor redactie:

• Oxfam Novib belastingexpert Francis Weyzig is beschikbaar voor interviews. Contact Jules van Os, persvoorlichting Oxfam Novib, 0651573683.
• Het rapport van Oxfam Novib en de ranglijst uit het Tax Justice Network-rapport zijn eerder beschikbaar onder embargo tot dinsdag 28 mei 2019 18:00 uur. Beide zijn bijgesloten. De nieuwe ranglijst van belastingparadijzen en het rapport van Tax Justice Network zijn onder embargo in te zien op https://bit.ly/2VGG7DR (password: tjn19cthi)
• Het rapport wordt woensdag , 29 mei, om 15.30 door staatssecretaris Snel van Financien persoonlijk in ontvangst genomen op zijn ministerie.
• Ruim 70.000 mensen hebben tot nu toe de ‘Stop Belastingontwijking’ petitie getekend en eisen van onze overheid dat zij de Nederlandse belastingregels aanscherpen, zodat er een einde komt aan belastingontwijking door multinationals. Namens hen nodigt Oxfam Novib- ambassadeur én luis in de pels Dolf Jansen de Minister-President en Tweede Kamerleden uit voor een gesprek en om het nieuwe rapport van Oxfam Novib in ontvangst te nemen. Op 29 mei om 12.00 start op het Plein in Den Haag een verrassende actie van Oxfam Novib.
• Aansluitend vindt tussen 14.00 en 16.30 in de Tweede Kamer een hoorzitting plaats over ‘belastingafdracht multinationals’. Sprekers zijn onder meer Raymond de la Court (Akzo Nobel); Hans de Jong (Philips); een vertegenwoordiger van Shell; en Arnold Merkies van Tax Justice Nederland (waar Oxfam Novib lid van is).
• Het onderzoek van het internationale Tax Justice Network (TJN) komt tot de volgende top 10 van landen ‘die het meeste doen om belastingontwijking door multinationals te versterken en het mondiale belastingsysteem te ondermijnen’: 1) Britse Maagdeneilanden; 2) Bermuda; 3) Kaaimaneilanden; 4) Nederland; 5) Zwitserland; 6) Luxemburg; 7) Jersey; 8) Singapore; 9) Bahamas; 10) Hong Kong. Volgens TJN zijn deze landen verantwoordelijk voor meer dan de helft van het mondiale risico op belastingontwijking door multinationals. Meer dan 40% van de wereldwijde directe investeringen gerapporteerd door het IMF worden in deze 10 landen geboekt.
• Tax Justice Network is een onafhankelijk internationaal netwerk, opgericht in 2003. TJN richt zich op gedegen onderzoek, analyse en beleidsadvies op het gebied van internationale belastingen en financiële regulering, waaronder de rol van belastingparadijzen. Zie voor meer informatie www.taxjustice.net.