Klimaatcrisis en vaccinongelijkheid: pak het nú aan om erger te voorkomen
De grote crises die de wereld nu teisteren, zoals de corona-pandemie en klimaatverandering, vragen in combinatie met groeiende ongelijkheid om onmiddellijke actie van de Nederlandse regering. Langer wachten met wereldwijde toegang tot vaccins en de aanpak van de klimaatcrisis gaat Nederland miljarden extra kosten, zegt Oxfam Novib vandaag in aanloop naar Prinsjesdag. Oxfam Novib roept de regering daarom op om snel en stevig te investeren in een ambitieus en eerlijk klimaatbeleid en om de wereldwijde toegang tot coronavaccins mogelijk te maken, zodat veel hogere kosten op de lange termijn voorkomen worden.
‘De huidige politieke impasse en het gebrek aan urgentie bij veel partijen leiden ertoe dat investeringen die keihard nodig zijn om grote crises te bestrijden en te voorkomen niet tijdig worden gedaan. Dit raakt mensen elders maar ook onszelf. Bovendien pakt uitstel van maatregelen uiteindelijk veel duurder uit. Voor het klimaat is bijvoorbeeld elke euro die nu verstandig wordt geïnvesteerd goed voor het voorkomen van minstens 4 euro aan kosten in de toekomst,’ aldus Michiel Servaes, algemeen directeur Oxfam Novib.
Klimaat
Deze zomer zijn we met onze neus op de feiten gedrukt: klimaatverandering laat zich ook hier gelden door hevige overstromingen. In Nederland leverde dat 400 miljoen euro schade op, in Duitsland lopen schattingen op tot 13 miljard euro. Kosten die Nederland en haar buurlanden nog wel kunnen dragen, maar dat geldt niet voor veel ontwikkelingslanden die al veel langer te maken hebben met de effecten van klimaatverandering.
Hoogste tijd dus om snel door te pakken. Nederland moet er alles aan doen om het Urgenda-vonnis en het Parijse Klimaatakkoord van 2015 uit te voeren. Net als Duitsland van plan is, moeten we 65% CO2 reductie in 2030 behalen. Bovendien moeten we ontwikkelingslanden de steun geven die we ze in Parijs toegezegd hebben. Voor Nederland betekent dit dat er minstens een half miljard per jaar extra geïnvesteerd moet worden in klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden.
Nu investeren is verstandig: onderzoek toont aan dat 7100 miljard dollar aan klimaatkosten wereldwijd kunnen worden voorkomen door 1800 miljard dollar te investeren in maatregelen om schade te beperken – 4 keer minder.
Vaccins
Lage inkomenslanden lopen dit jaar ook 38 miljard dollar mis aan economische groei omdat deze landen bij lange na niet aan dezelfde vaccinatiegraad komen als de hoge inkomenslanden, zo becijferde de VN. De effecten op de levens van vele miljoenen mensen zullen dramatisch zijn. Hierdoor zal het beroep om internationale economische steun van lage inkomenslanden naar verwachting verder toenemen. Recent onderzoek van de Economist Intelligence Unit (EIU) laat zien dat volgend jaar de totale wereldeconomie zelfs 300 miljard dollar misloopt, oplopend tot 2300 miljard dollar tot 2025 als gevolg van de voortdurende coronapandemie en het risico dat het virus blijft muteren en rondgaan. Door het zeer lage tempo van vaccinatie van de wereldbevolking en zeer ongelijke verdeling van vaccins wereldwijd lopen Nederland en andere rijke landen op die manier de komende vier jaar een rendement van 17.900% mis, zo berekende The Economist onlangs.
Servaes: ‘Het beleid van rijke landen is ronduit kortzichtig. In Nederland is al zo'n 75% van de bevolking volledig gevaccineerd terwijl in Afrikaanse landen een vaccinatiegraad van 1% vaak nog niet eens gehaald wordt. In de Democratische Republiek Congo is bijvoorbeeld slechts 0,02% van de bevolking volledig gevaccineerd. Hierdoor heeft het virus in veel landen vrij spel, met grote gevolgen voor ontwikkelingslanden èn voor onszelf. Als meer vaccins wereldwijd tegen kostprijs beschikbaar worden gesteld en de wereldwijde productie omhooggaat, kan er pas echt een vuist tegen het virus worden gemaakt. Nederland beloofde met andere rijke landen om vaccinvoorraden te doneren aan het VN COVAX programma, maar deze donaties zijn helaas een druppel op een gloeiende plaat. In het beste geval zal slechts 10% van de mensen in ontwikkelingslanden tegen het eind van 2021 worden bereikt en de meeste mensen pas jaren later. Het is nu echt tijd voor doortastende besluiten van Nederland en de EU, zoals het vrijgeven van patenten en het opvoeren van de productie.’
Noot voor redactie:
Oxfam Novib directeur Michiel Servaes is beschikbaar voor interviews, contact Jules van Os, Oxfam Novib persvoorlichting 06-51573683
- 16 september. Start van Oxfam Novib klimaatcampagne voor VN-klimaattop Glasgow. Begin november komen wereldleiders in Glasgow bijeen voor de VN-klimaattop, de COP 26. Maar de tijd van praten is voorbij, het is tijd voor actie. Terwijl mensen wereldwijd worstelen met de gevolgen van klimaatverandering en steeds luider hun stem laten horen en oproepen tot klimaatactie, komen politici en bedrijfsleven onvoldoende in actie. Ondertussen wordt de klimaatcrisis steeds nijpender en betalen de kwetsbaarste mensen, met name in ontwikkelingslanden, nu al de prijs. Op 16 september lanceert Oxfam Novib, in navolging van Oxfam International, daarom haar online klimaatcampagne. Met als doel zoveel mogelijk mensen te activeren en op te roepen mee te lopen met de wereldwijde virtuele klimaatmars om zo actie te eisen van de deelnemers aan de klimaattop.
- 20 september. Nieuwe Oxfam-analyse van wereldwijde klimaatfinanciering. Oxfam publiceert op maandag 20 september haar nieuwe analyse van de wereldwijde klimaatfinanciering. De analyse focust op in hoeverre rijke landen hun belofte uit 2009 om $ 100 miljard per jaar te beschikbaar te stellen voor klimaatfinanciering, zijn nagekomen en in hoeverre rijke landen de klimaatcrisis serieus nemen. In 2020 was de werkelijke waarde van het bedrag aan klimaatfinanciering slechts een derde was van het gerapporteerde bedrag door rijke landen. Dit bleek uit het derde Oxfam Climate Finance Shadow Report van oktober 2020. De nieuwe analyse is eerder onder embargo beschikbaar.
- Rapport ‘Adapt now a global call for leadership on climate resilience’ Global Center on adaptation https://gca.org/reports/adapt-now-a-global-call-for-leadership-on-climate-resilience/
- Schade overstromingen Limburg https://www.1limburg.nl/400-miljoen-euro-schade-valkenburg-door-wateroverlast
- Schade overstromingen Duitsland https://www.tagesschau.de/inland/laschet-flut-hilfsfonds-101.html?utm_source=morgenlage-politik
- The West is passing up the opportunity of the century 12 juni 2021 https://www.economist.com/leaders/2021/06/09/the-west-is-passing-up-the-opportunity-of-the-century
- Rapport ‘How much will vaccine inequity cost?’ van The Economist Intelligence Unit (EIU) 25 august 2021 https://www.eiu.com/n/delayed-vaccination-timelines-will-cost-the-global-economy-us2-3trn/
- Overzicht Covid-19 vaccingelijkheid door United Nations Development Programme 22 juli 2021 (UNDP) https://www.undp.org/press-releases/vaccine-inequity-undermining-global-economic-recovery
- Actuele stand van zaken vaccinatiegraden https://ourworldindata.org/covid-vaccinations
