Hulp- en mensenrechten-organisaties keuren ’Plan Samsom’ scherp af

• 29 januari 2016

In een open brief aan PvdA-leider Samsom en premier Rutte spreken 8 hulp- en mensenrechten organisaties hun diepe zorg uit over de plannen voor de aanpak van de migratiestroom naar Europa, die Samsom gisteren in de Volkskrant presenteerde. Zij willen dringend met Samsom en Rutte spreken, omdat deze plannen kunnen leiden tot verdere humanitaire ellende en schending van mensenrechten.

Het voornemen om vluchtelingen die in Griekenland aankomen terug te zenden is zeer zorgwekkend. Turkije kan momenteel niet als veilig derde land worden beschouwd. Amnesty International berichtte afgelopen december nog dat Turkije vluchtelingen detineert en deporteert naar Syrië en Irak. Ook voorziet Turkije niet in adequate voorzieningen voor vluchtelingen. Bovendien is niet voor te stellen hoe duizenden mensen die op Griekse stranden aankomen, waaronder gezinnen met jonge kinderen, gedwongen teruggestuurd zouden moeten worden.
 
Hoeksteen van het plan is de creatie van een veilige en legale route voor vluchtelingen, namelijk het gecontroleerd overbrengen van maximaal 250.000 vluchtelingen per jaar. Echter, die route bestaat al: het hervestigingsprogramma van de UNHCR voor de meest kwetsbare vluchtelingen. Deze route wordt echter nu door Nederland en andere Europese landen nauwelijks gebruikt. Volgens de UNHCR zouden 460.000 Syrische vluchtelingen in de regio door andere landen opgenomen moeten worden. Nog geen derde daarvan is nu echter door Europese landen toegezegd. Daardoor, en het straks ook nog terugsturen van vluchtelingen die op eigen gelegenheid naar Europa komen, zal per saldo het aantal vluchtelingen in de overbelaste regio rond Syrië alleen maar verder toenemen.
 
De organisaties vrezen dat zij in hun werk de direct gevolgen zullen ondervinden: nog vollere vluchtelingenkampen, nog onveiligere routes, nog meer mensenrechtenschendingen en nog minder middelen voor vluchtelingen om te kunnen overleven in de regio. Op korte termijn vrezen zij een verdere groei van de zeer riskante mensensmokkel, doordat vluchtelingen nog snel de oversteek proberen te wagen, nu deze plannen openlijk worden besproken.
 
De organisaties dringen in hun brief aan op een gesprek: ‘De plannen bevatten naar onze overtuiging serieuze internationaalrechtelijke, mensenrechtelijke en humanitaire risico’s. Graag zouden wij dan ook met u nader in gesprek gaan om deze problemen toe te lichten en onze bijdrage te leveren aan een werkelijke oplossing van de problemen van vluchtelingen in de regio, onderweg en in Europa.’
 
De brief aan Samsom en Rutte is ondertekend door Amnesty International, Artsen zonder Grenzen, Dokters van de Wereld, Kerk in Actie, Oxfam Novib, Save the Children, Stichting Vluchteling en VluchtelingenWerk Nederland

Bron: Oxfam Novib, 29 januari 2016