Gaat de G20 dit jaar nu serieus aan de slag met wereldwijde ongelijkheid?
Plus drie andere vragen aan premier Rutte aan de vooravond van de G20-top in Hamburg.
Den Haag, 6 juli. De komende G20-top in Hamburg is nu al het toneel van massale protesten en demonstraties en zijn een reactie op de enorme economische en sociale ongelijkheid overal in de wereld, zo waarschuwt Oxfam Novib. Premier Rutte is dit keer ook uitgenodigd door gastland Duitsland en Oxfam Novib roept hem op zich hard te maken voor het Parijse klimaatakkoord, vluchtelingen, mondiale ongelijkheid en de verschillende hongersnoden in o.m. Zuid-Sudan en Somalië aan te pakken.
'De leiders van de G20-landen zullen ook nu weer mooie woorden uitspreken over de noodzaak om de ongelijkheid aan te pakken. Maar jaar na jaar hebben zij nagelaten om er echt iets aan te doen. Extreme ongelijkheid blijft alleen maar toenemen: slechts acht mensen bezitten nu evenveel rijkdom als de helft van de wereldbevolking. De G20 weigert een grondige aanpak van belastingparadijzen terwijl ontwikkelingslanden jaarlijks minstens US$100 miljard verliezen doordat grote bedrijven belasting ontwijken. Extreme armoede in landen lijdt vaak tot conflicten, en conflicten tot vluchtelingen. Dit is een resultaat van het huidige economische systeem', aldus Farah Karimi, algemeen directeur Oxfam Novib.
Het is sinds lange tijd dat Nederland weer aanwezig is op een G20-top. 'Dit is de kans voor premier Rutte om een actieve rol te spelen op de belangrijkste onderwerpen van de top. Dat hij op dit moment demissionair is en zijn handen vol heeft aan de formatie van een nieuw kabinet moet geen rol spelen nu hij mag aanschuiven. Grote problemen zoals klimaatverandering, migratie en humanitaire crises als gevolg van conflicten wachten niet op een Nederlandse kabinetsformatie. Ik verwacht meer dan 100 % inzet en commitment op deze onderwerpen van onze premier', zo stelt Karimi.
Zal de G20 zich hard maken voor de afspraken van het Parijse Klimaatakkoord?
'De G20-landen zijn verantwoordelijk voor circa 80 procent van de uitstoot van broeikasgassen in de wereld. Klimaatverandering is echt en het gebeurt nu. Nu president Trump besloten heeft om uit het Parijse klimaatakkoord te stappen is het aan de rest van de G20 en premier Rutte om het akkoord te respecteren en de gemaakte uitspraken uit te voeren', zo stelt Karimi.
'Fossiele brandstoffen zijn niet de toekomst. Terwijl overheden nog steeds subsidies voor olie en kolen beschikbaar stellen, bieden de ontwikkelingen op het gebied van schone energie veel meer kansen. Zelfs een aantal van de armste landen in de wereld gaat voor 100 procent schone en hernieuwbare energie in 2050; de G20 en Nederland moeten dit voorbeeld volgen.'
Daarnaast moeten de G20-leden zich houden aan hun belofte om klimaatfinanciering bijeen te brengen voor ontwikkelingslanden. Alleen zo kunnen deze landen zich te weer stellen tegen de gevolgen van klimaatverandering die nu al voelbaar zijn.
Wat gaat de G20 doen tegen de dreiging van vier gelijktijdige hongersnoden ?
Op dit moment worden Zuid-Soedan, Jemen, Nigeria en Somalië geteisterd door honger en miljoenen mensen worden bedreigd. Om dit aan te pakken heeft de VN $ 6,6 miljard nodig. Ondanks de enorme behoefte aan hulp is nog maar 40% van het benodigde geld binnen. De rijke G20-landen nemen hun verantwoordelijkheid niet. Tot nu toe hebben van alle G20-landen alleen het VK, Duitsland en Nederland (geen lid van de G20) hun aandeel betaald.
'We kunnen het niet genoeg benadrukken: deze crises zijn veroorzaakt door politiek falen, alleen politiek leiderschap kan het ook weer oplossen', aldus Karimi. 'Noodhulp kan alleen tijdelijke verlichting bieden. De G20 moet zich hard maken voor vreedzame oplossingen voor het geweld en de conflicten die zoveel leed veroorzaken.'
Kan het "Compact with Africa"- plan van Merkel echt iets doen voor de armsten in dit werelddeel?
De Duitse kanselier, Angela Merkel, maakt zich op de G20-top hard voor haar "Compact with Africa"-voorstel als een manier om private investeringen in Afrikaanse landen te stimuleren om zo armoede aan te pakken en zo de migratiestroom naar Europa te verminderen. Oxfam Novib is voorzichtig positief over het voorstel maar waarschuwt dat de focus nog te veel ligt op overheden en zakelijke elites. Oxfam Novib vindt de ontwikkeling van de private sector in de allerarmste landen belangrijk maar we moeten niet naïef zijn over wat hiermee kan worden bereikt. Langetermijn investeringen, met name voor kleinschalige boeren, blijven daarbij onontbeerlijk.
'Private investeringen in ontwikkelingslanden helpen niet automatisch lokale gemeenschappen of leiden vanzelfsprekend tot duurzame groei', zo stelt Karimi. 'De G20 moet erkennen dat de publieke ontwikkelingshulp nog steeds hard nodig is om deze landen te helpen. De donorlanden onder de G20-leden dienen bovendien op te letten dat zij niet indirect hun eigen private sector subsidiëren met dergelijke programma’s.'
