Crisis Oekraine zet internationale voedselketens onder druk
Na de coronapandemie laat de crisis in Oekraine opnieuw de kwetsbaarheid van internationale voedselketens zien. Vooral voedselimporterende landen in het Midden-Oosten en in Noord- en Oost-Afrika, waar de voedselprijzen al torenhoog zijn, zien de prijzen stijgen. Tientallen landen, zoals Egypte en Jemen, importeren meer dan 30% van hun tarwe uit Oekraine en Rusland. Hogere voedselprijzen zullen rampzalig zijn voor de meer dan 161 miljoen mensen in 42 landen die al honger leiden. Zo zorgt de Syrische afhankelijkheid van grondstoffen-invoer uit Rusland dat de bestaande voedseltekorten verder groeien en de voedselprijzen stijgen, zo waarschuwt Oxfam Novib vandaag in haar nieuwe mediabriefing..
Madelon Meijer, Oxfam Novib landbouwexpert: Deze crisis raakt mensen die al in armoede leven extra hard. Zij besteden het merendeel van hun inkomen aan voedsel en de prijzen blijven stijgen. Het probleem is niet zozeer het wereldwijde voedselaanbod, maar het gebrek aan toegang tot betaalbaar voedsel voor mensen die in armoede leven. De focus moet niet alleen liggen op de stabiliteit van de wereldvoedselhandel, maar ook op het ontwikkelen van veerkrachtige en duurzame lokale voedselsystemen.
Vandaag komen de EU Ministers van Landbouw bij elkaar. Hoog op de agenda staan de gevolgen van de crisis in Oekraine op de Europese voedselzekerheid . De EU-Commisaris voor Landbouw, Janusz Wojciechowski, zette recent vraagtekens bij de Farm to Fork/Boer tot Bord-strategie van de EU en de Europese Green Deal, waarin ambitieuze sociale en milieu-doelstellingen zijn opgenomen voor de landbouw en voedsel-sectoren.
‘De crisis in Oekraine mag niet als excuus gebruikt worden door de EU, lidstaten of door de lobby van landbouworganisaties om dit nieuwe en broodnodige beleid te ondermijnen. Het IPCC waarschuwde in haar laatste klimaatrapport dat klimaatverandering een ernstige en groter wordende bedreiging voor ons welzijn en een gezonde planeet is. De Farm to Fork /Boer tot Bord-strategie van de EU heeft tot doel klimaatvriendelijke landbouw te bevorden, het voedselsysteem weerbaarder te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering, en de afhankelijkheid van geimporteerde kunstmest en veevoer af te bouwen. Al deze maatregelen zijn hard nodig.‘ aldus Meijer.
- Europa’s Farm to Fork en de Green Deal zijn visionaire beleidsstukken die op termijn duurzamer en milieuvriendelijke landbouw- en voedselsystemen bevorderen. De ondersteuning van de EU aan een oplossing voor de crisis in Oekraine moet niet gebaseerd zijn op maatregelen die uiteindelijk het milieu beschadigen of biodiversiteit verder verminderen. De EU moet de lange-termijn milieu- en sociale weerbaarheid van voedselsystemen versterken door lokale en regionale voedselketens als ook agroecologische productiemethodes te ondersteunen.
- De internationale gemeenschap moet ervoor zorgen dat de grote mondiale voedselvoorraad de plekken bereikt waar de nood het hoogst is. De EU en Nederland moeten meer gaan inzetten op lokale marktontwikkeling en het ondersteunen van de lokale voedsellandbouw in midden- en lage inkomenslanden. Zoals de vele miljoenen kleinschalige boeren in sub-Sahara Afrika, die met hun kennis van lokale agro-ecosystemen, essentieel zijn voor de voedselketens in hun gemeenschappen, dorpen en steden. Door te investeren in duurzame lokale voedselproductie wordt de lokale veerkracht en welvaart vergroot.
- Tal van studies wijzen uit dat een late humanitaire interventie zoals bij hongersnood altijd duurder is dan vroegtijdige actie. Iedere dollar die nu wordt geïnvesteerd in rampenbestrijding en het vergroten van weerbaarheid zoals betere en duurzame landbouw, bespaart vele dollars in noodhulp als een ramp zich voordoet.
Noot voor redactie:
Madelon Meijer, Oxfam Novib landbouwexpert, is beschikbaar voor interviews, de mediabriefing is bijgesloten. Contact: Jules van Os, Oxfam Novib persvoorlichting, 06-51573683.
