8 miljoen doden te voorkomen als belastingontwijking stopt
Met slechts een derde van de 100 miljard dollar die bedrijven jaarlijks aan belasting ontwijken in ontwikkelingslanden, kunnen deze landen de essentiële gezondheidszorg zo verbeteren, dat bijna 8 miljoen moeders, baby’s en kinderen niet langer onnodig sterven. Dit berekende Oxfam Novib voor de lancering van haar nieuwe en verontrustende videofilm over de menselijke kosten van belastingontwijking die vandaag live gaat.
Experts schatten dat jaarlijks 30 miljard dollar nodig is voor basisgezondheidszorg wereldwijd zoals vaccinaties, verloskundigen en de behandeling van diarree. Betere toegang tot basisgezondheidszorg zou kunnen voorkomen dat elk jaar gemiddeld 7,8 miljoen kinderen en 210.000 vrouwen sterven in 74 landen waar veel mensen in armoede leven.
Esmé Berkhout Oxfam Novib belastingexpert:
Belastingparadijzen en hun gebruikers stelen niet letterlijk de medicijnen uit de zakken van de armste mensen. Maar ze ontnemen arme landen wel miljarden euro’s die geïnvesteerd kunnen worden in gezondheidszorg.
Nederland staat bekend als één van de grootste belastingparadijzen voor multinationals. Dit geeft Nederland een speciale verantwoordelijkheid in het aanpakken daarvan. Het nieuwe kabinet moet meer doen dan wat nu in het regeerakkoord staat. Zo zijn er effectieve regels nodig tegen het wegsluizen van winsten, ook vanuit dochterbedrijven in ontwikkelingslanden, naar landen waar geen winstbelasting wordt geheven. Daarnaast is een publieke rapportageverplichting voor bedrijven – per land, wereldwijd – over activiteiten en belastingafdracht, essentieel. Nederland zou bovendien een internationale aanpak, om de mondiale belastingwedloop te stoppen, moeten steunen. Door deze ' race to the bottom ' lopen overheden steeds meer belastinginkomsten van grote bedrijven mis en het draagt bij aan de toenemende ongelijkheid wereldwijd.
Arme landen zijn 2x zo afhankelijk van belastinginkomsten van bedrijven dan rijke landen om maatregelen te kunnen financieren zoals het kopen van medicijnen, het betalen van verpleegkundigen en de aanleg van waterleidingsystemen voor schoon water voor hun inwoners. Uit internationaal onderzoek blijkt dat arme landen die over meer belastinginkomsten beschikken, ook meer budget besteden aan gezondheidszorg (in het bijzonder wanneer dit belastinginkomsten zijn uit winstbelasting en inkomensbelasting), en dat deze investeringen ook leiden tot een betere gezondheid bij de bevolking.
Esmé Berkhout:
Grote bedrijven die belastingen ontwijken, ontnemen ontwikkelingslanden en andere landen wereldwijd financiering die nodig is voor bijvoorbeeld gezondheidszorg. Nederland is bovendien helemaal niet gebaat bij het blijven faciliteren van belastingontwijking. Er is geen enkel geldig excuus om nu niet hard op te treden tegen belastingontwijking via Nederland.
Noot aan de redactie
Esmé Berkhout, Oxfam Novib belastingexpert is beschikbaar voor interviews, contact Jules van Os, persvoorlichting Oxfam Novib, 0651573683
Over de film
Bekijk de film 'De Overval'. Deze film werd geproduceerd door creatief bureau Don’t Panic.
Over de cijfers
- De auteurs van deze studie “Advancing social and economic development by investing in women’s and children’s health: a new Global Investment Framework” schatten dat 147 miljoen kindersterftes, 32 miljoen doodgeborenen en 5 miljoen moedersterftes vermeden kunnen worden als de uitgaven voor gezondheidszorg zouden stijgen met $5 per persoon per jaar tussen 2013 en 2035. Het rapport onderzoekt 74 landen met grote aantallen mensen die in armoede leven en waar 95% van de wereldwijde moeder- en kindersterfte plaatsvindt, zoals India en Zambia. De cijfers van Oxfam zijn jaarlijkse gemiddelden gebaseerd op de totale cijfers, dit is een totaaluitgave van $678,1 miljard, of $28,48 miljard per jaar gespreid over 23 jaar, om 7,78 miljoen kindersterftes en 217.000 moedersterftes jaarlijks te voorkomen.
- De VN berekent dat belastingontwijking door bedrijvenontwikkelingslanden elk jaar minstens $100 miljard kost.
- Het IMF zegt dat belastinginkomsten van bedrijven voor 18% bijdragen aan het BBP van arme landen, in tegenstelling tot de 9% in rijke landen.
- Hoe het innen van belastingen de uitgaven voor gezondheidszorg treft: Financing universal health coverage – effects of alternative tax structures on public health systems: cross-national modelling in 89 low-income and middle-income countries
