Opiniestuk Mirte Bosch, Expert conflict en humanitaire hulp bij Oxfam Novib
Vandaag komt de Tweede Kamer bijeen voor een tweeminutendebat over ‘de situatie in Gaza’. Daar kunnen Kamerleden plannen indienen om de situatie te verbeteren, waarover later op de avond gestemd wordt. Gezien de afschuwelijke realiteit in Gaza de noodkreet aan politici: laat de politieke trukendoos dit keer dicht en neem eindelijk de politieke verantwoordelijkheid om de horror te stoppen.
Nederland, ooit het land waarin het internationaal recht de boventoon voerde in lijn met de eigen Grondwet. Inmiddels verworden tot een land waar naleving van het genocideverdrag wordt nagelaten. In de Tweede Kamer zou het debat moeten gaan over effectieve manieren om Israëls vernietigingscampagne in Gaza te stoppen, maar worden er vooral politieke trucjes uitgespeeld en vervolgens ieder initiatief om de druk op te voeren met een ander smoesje door een Kamermeerderheid weggestemd. Al 22 maanden manoeuvreert politiek Den Haag zich zo om de pijnlijke werkelijkheid heen die elke dag mensenlevens kost.
Zo ook tijdens het laatste debat over Gaza op 7 augustus. Minister Veldkamp haalde alles uit de kast om de gezette diplomatieke stapjes zoveel mogelijk op te blazen. De maatstaf waarlangs gemeten wordt zijn de krantenkoppen in binnen- en buitenland en hoe Nederland er in de Europese Unie op staat, niet de situatie voor Palestijnen in Gaza. Nationale sancties veegde de minister van tafel omdat deze ‘niet effectief’ zouden zijn. Vrij cynisch, gezien dezelfde minister een week eerder, uit alle mogelijke stappen die hij had kunnen zetten, ervoor koos om de Israëlische ambassadeur te ontbieden en twee ministers de toegang tot Nederland te ontzeggen. Twee maatregelen met zo min mogelijk impact voor de regering van Netanyahu en voor de mensen in Gaza. Toch blijft dit kabinet steevast volhouden dat het genoeg doet om genocide in Gaza te voorkomen, in lijn met de verplichting onder het genocideverdrag. Dat terwijl experts zoals de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV), het College voor de Rechten van de Mens en vele anderen telkens op het tegendeel wijzen. Dat is een keuze voor nalatigheid, waarmee de regering ons medeplichtig maakt aan genocide in Gaza en het noodlot voor de gegijzelden.
Ook coalitiepartijen NSC en VVD verschuilen zich steevast achter de zogenaamde ineffectiviteit van Nederlandse sancties. Zij blijven wijzen naar de Europese Unie, wetende dat stevige maatregelen in EU-verband er niet snel zullen komen. Niet alleen stelt het genocideverdrag dat een land zélf verplicht is om actie te nemen, maar ook wordt de Nederlandse invloed hiermee bewust kleiner gemaakt dan deze in werkelijkheid is. Onderzoeken laten namelijk zien dat vanuit Nederland voor miljarden aan Israëlische wapens wordt gekocht en voor miljarden wordt geïnvesteerd in de Israëlische economie. Minister Veldkamp stelt geen invloed te hebben op die investeringen, maar het is een feit dat deze geldstromen via Nederland lopen en de regering daar dus wel degelijk iets over te zeggen heeft. Het is opvallend hoe bepaalde partijen in de Kamer grote schoenen aantrekken wanneer ze het hebben over de sterke ‘vriendschap’ tussen Israël en Nederland. Die schoenen worden ineens een maatje kleiner wanneer die invloed vervolgens gebruikt moet worden om ‘onze vrienden’ te laten stoppen met het doelmatig uithongeren van twee miljoen mensen. Niet kúnnen en niet wíllen zijn twee verschillende dingen, met catastrofale gevolgen voor de mensen in Gaza.
Over een paar weken mogen alle Nederlanders weer naar de stembus. Toch blijft een aantal politici nog steeds negeren dat het overgrote deel van de Nederlanders allang sancties tegen de Israëlische regering wil. Omdat iedereen met een geweten ziet dat Netanyahu’s regering alle boekjes te buiten gaat en de internationale rechtsorde moedwillig ten gronde stort. Door hier geen enkele consequenties aan te hangen is de Nederlandse en Europese reputatie als voorvechters van het internationaal recht en vrijheid op het wereldtoneel verwoest. Gelukkig accepteert het merendeel van Nederland dit niet, en blijft de oproep vanuit de samenleving tot actie van de regering luid klinken. De vraag is, gaan politici er eindelijk naar luisteren?
Want vandaag is het Nederlandse parlement weer aan zet. Voor de zoveelste keer weliswaar, maar we kunnen het ons niet veroorloven om moedeloos te worden. Er vindt een genocide plaats in Gaza en de Nederlandse regering blijft de plegers daarvan onverminderd steunen. Economisch, politiek, en militair. Dat moet stoppen. Om het tij te keren is durf en politieke wil nodig van een meerderheid in de Tweede Kamer om dit kabinet tot echte maatregelen te bewegen. Maatregelen moeten de Israëlische regering écht raken in de portemonnee en in militaire slagkracht, want van waarschuwingen en schijnmaatregelen kijkt de regering van Netanyahu niet op. Sterker nog, de genocidale plannen worden verder uitgebreid waardoor we momenteel de eerste stappen van de militaire overname van Gaza-stad aanschouwen, waar 900.000 Palestijnen wonen. Het is al veel te laat, maar vandaag is er wéér een kans. Het is de hoogste tijd dat de debattrucjes plaatsmaken voor politieke verantwoordelijkheid in de vorm van échte maatregelen, voordat er helemaal niets meer van Gaza over is.
