Rahmat (6) en Arie (10)
‘De aardbeving klonk als een groot schip dat op ons afkwam. Mijn vader ging naar buiten om te zien wat er gebeurde. Vanaf de zee hoorden we een oorverdovende knal, als een bom die ontploft.’
‘Mensen begonnen weg te rennen vanaf het strand. Ze haasten zich naar hun auto’s en brommers. Wij ook. Ik liep in mijn ondergoed, de afstandsbediening nog in mijn hand. In de auto keek ik achterom en zag dat het water de moskee al had bereikt. Alle kokosnoten waren van de bomen gevallen. We wilden naar Banda Aceh, maar buren vertelden ons dat het daar nog erger was, dus besloten we naar de moskee op de heuvel te gaan.’
Arie, Rahmat’s neef, was 10 jaar. De neefjes hadden geen idee dat een aardbeving een tsunami kon veroorzaken. ‘We zagen het water onze kant op komen. We wisten dat we zo snel mogelijk naar de hoger gelegen moskee moesten vluchten. En we haalden het. We hadden echt geluk’, vertelt Arie.
Arie’s vader was tijdens de ramp aan het werk in de cementfabriek. De familie moest vluchten zonder te weten of hij nog leefde.
‘Boven op de heuvel kwam iemand naar ons toe om namen te controleren. Hij noemde de naam van mijn vader. Mijn moeder wilde het zeker weten en vroeg nogmaals naar zijn naam. En inderdaad: hij leefde nog. We waren zo blij. Het kostte ons nog eens 2 dagen om hem te bereiken. De brug naar de cementfabriek was verwoest.’ Na 4 dagen op de heuvel durfden Arie en zijn familie naar beneden te gaan.
Het verhaal van de overlevenden
Het verhaal van de neefjes Arie en Rahmat uit het vissersdorp Lampaya, Indonesië, is het verhaal van miljoenen mensen. Op 26 december 2004 kwamen 230.000 mensen om het leven. 1.7 miljoen mensen verloren hun huis. 5 miljoen mensen waren direct aangewezen op noodhulp, zoals eten, water en onderdak. De verwoestende beelden staan in ons collectief geheugen gegrift.
Arie en Rahmat’s families werden geholpen door Oxfam Novib, net als vele andere families. We bouwden watersystemen, sanitair en huizen voor de ontheemden. Voor Oxfam Novib is de tsunami van 2004 nog altijd de grootste noodhulpactie ooit.
Voor Arie en Rahmat is het leven nu beter
‘Er gebeuren nu goede dingen’, weerspiegelt Arie. ‘We denken dat we hier een goed leven kunnen hebben. Door de tsunami hoorde de internationale gemeenschap voor het eerst over onze provincie Banda Aceh. Dit is voor ons positief. We zijn onze dorpen weer aan het opbouwen.’
‘Rahmat zie ik iedere week en tijdens vakanties. Onze families wonen dicht bij elkaar. We gaan meestal samen met onze vrienden naar de visvijver en voeren de koeien.’
Arie en Rahmat waren nog maar kinderen toen de ramp hun overviel, maar ze vertellen erover met een enorme kalmte. Ze studeren beiden en geloven dat hun ervaringen met de tsunami-ramp ertoe hebben geleid dat ze iets voor hun dorp willen doen.
Maar het trauma blijft
Rahmat: ‘Toen die andere aardbeving (in 2014) kwam, was ik enorm bang. Ik wilde wegrennen omdat ik dacht dat er weer een tsunami zou komen. Rennen, rennen, rennen, dacht ik alleen maar. Na de tsunami zijn er vele naschokken geweest en elke keer zocht ik hoger gelegen plaatsen op om veilig te zijn.’
‘Het was voor mij een traumatische ervaring en die gevoelens zal ik wel de rest van mijn leven houden’, aldus Arie.
Arie en Rahmat bewijzen dat je met succes je leven weer kan opbouwen na een tragische ramp. Maar net als de neefjes 10 jaar geleden, zijn er ook nu mensen die iedere dag te maken hebben met geweld en natuurrampen. Mensen die nu noodhulp nodig hebben. Oxfam Novib is er ook voor hen.
