Waarom we ons juist wél met politiek bemoeien
‘Bemoei je niet met politiek, ga hulp geven’ – het is een reactie die we regelmatig krijgen op ons werk, zeker sinds we naar de rechter zijn gestapt om de Nederlandse staat aan te klagen. Maar politiek zijn we altijd al geweest. We nemen je mee langs een stukje geschiedenis en leggen je uit waarom we ons juist met de politiek bemoeien om ons doel te bereiken: gelijkheid wereldwijd.
Politiek zit in onze wortels
‘Volk en regering van Nederland opwekken tot een rechtvaardige bijdrage ter opheffing van [armoede]’ – klinkt een beetje ouderwets, en dat is het ook. Deze zin is namelijk onderdeel van Novibs doelstelling, vlak na de oprichting in 1956. Toen al was het beïnvloeden van politiek een belangrijk onderdeel van ons werk, naast het verlenen van hulp en bewustwording creëren in Nederland – wat we overigens ook nog steeds doen. Politiek zit in onze wortels. Niet voor niets staat ons kantoor in Den Haag, dichtbij de politiek. En niet voor niets verkondigde onze oprichter Simon Jelsma op het Binnenhof zijn beroemde pleinpreken voor een rechtvaardiger wereld (liefhebbers van geschiedenislessen kunnen hier terecht voor meer over onze oprichting).
En nog steeds lobbyen we erop los
Nog altijd is het bestrijden van armoede onderdeel van onze missie: gelijkheid wereldwijd. En beleidsbeïnvloeding, ofwel lobby - invloed uitoefenen op beleidsmakers en bestuursorganen – is nog altijd dagelijkse kost bij Oxfam Novib. Onze collega’s voeren gesprekken met Tweede Kamerleden, ambtenaren en ministers, en informeren hen aan de hand van de kennis die we hebben opgedaan in ons werk, onze onderzoeken en via onze partners.
Hulp (geld bijvoorbeeld, of eten) geven aan mensen die leven in extreme armoede is helaas nodig, maar geen structurele oplossing voor ongelijkheid. Veel problemen in de wereld zijn het gevolg van verkeerde keuzes door de politiek (en het bedrijfsleven). Waarom blijven we investeren in klimaatvervuilende olie- en gasbedrijven? Waarom is er nog geen goede wetgeving om kinderarbeid en uitbuiting tegen te gaan? Juist wanneer politici de juiste keuzes maken - en vastleggen in bijvoorbeeld wetten en regelgeving - werken we aan structurele oplossingen om armoede en ongelijkheid tegen te gaan. Zo wordt het geven van hulp steeds minder hard nodig.
Onze ‘bemoeienis’ met de politiek is niet voor niets:
- Zo wisten we ervoor te zorgen dat Nederland moet stoppen met het leveren van F-35-onderdelen aan Israël vanwege duidelijke risico’s op ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht. Goed nieuws, zeker voor de burgers van Gaza. Jammer dat we naar de rechter moesten stappen om Nederland te overtuigen, een unicum, maar dat was hard nodig. Nederland hield zich namelijk niet aan internationale verdragen op wapenexport. De staat gaat helaas in cassatie, dus ook wij blijven doorstrijden.
- Ondertussen doen we achter de schermen nog veel meer om de politiek achter onze doelen te krijgen. Zo maken we ons al jaren hard voor betere wetgeving op het gebied van eerlijker en duurzamer ondernemen. Met succes: mede dankzij onze lange adem ligt er een mooi wetsvoorstel, de wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen. De IMVO-wet verplicht bedrijven om misstanden in hun productie- en handelsketen in kaart te brengen en aan te pakken. Zo weet jij dat de spullen die je koopt eerlijk worden gemaakt. En zo kunnen bedrijven werk maken van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en er gerust op zijn dat van hun concurrent hetzelfde wordt verwacht. Win-win, dus. Nu moet de wet nog aangenomen worden, en ook daar blijven we hard voor werken.
- Niet alleen in Nederland, ook internationaal voeren we de druk op de politiek op. Met bijvoorbeeld als resultaat hét nieuws van de VN-klimaattop in Egypte in 2022: er is eindelijk een klimaatschadefonds. Het gevolg van jarenlange inzet van vele landen, activisten en organisaties, waaronder Oxfam Novib. Rijkere landen storten geld in dit fonds voor kwetsbare landen die nu al worden getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. Wel zo eerlijk. We blijven erop toezien dat deze financiering ook daadwerkelijk goed verloopt en dat er ook meer geld komt voor kwetsbare landen om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Daarnaast houden we ook ons eigen land streng in de gaten: wat doet Nederland de komende jaren om klimaatverandering aan te pakken?
Ook wisten we te voorkomen dat belastingontwijkende bedrijven staatssteun kregen tijdens corona en kregen we voor elkaar dat er minder werd bezuinigd op ontwikkelingssamenwerking dan gepland – kortom, de voorbeelden zijn talloos.
Klinkt allemaal goed! Kan ik die politiek ook tot de orde roepen?
Jazeker. Veel mensen denken bij het steunen aan een goed doel aan het geven van geld, met een gift of maandelijkse donatie. Daar zijn we natuurlijk ontzettend blij mee. Maar het is zeker niet de enige manier waarop je kunt bijdragen aan de strijd voor gelijkheid.
Ben jij niet vies van een beetje politiek? Dan kun je bijvoorbeeld overwegen om een van onze petities te ondertekenen, een heel belangrijk drukmiddel. Eis bijvoorbeeld van Den Haag dat zij de superrijken hoger belasten. Of loop een keer mee met een protestmars, ook een geweldige manier om aan de politiek te laten zien waar Nederland zich druk om maakt en welke verandering er nodig is. Zo liepen wij bijvoorbeeld mee met de Feminist March, de Klimaatmars en de Pride Walk. Toch je portemonnee in de strijd gooien? Door donateur te worden steun je niet alleen onze hulpverlening maar ook onze beleidsbeïnvloeding. Je kunt ook apart bijdragen aan onze rechtszaak tegen de Nederlandse staat.
Houd mij op de hoogte!
Wil je niets missen van ons werk, weten welke acties wij uitvoeren richting de politiek en hoe jij mee kunt doen? Volg ons op sociale media, bijvoorbeeld via Instagram of LinkedIn of schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief.
