Blog: Niemand hoeft honger te hebben
- 20 oktober 2015
Nog steeds gaan 800 miljoen mensen elke avond met honger naar bed. Het is tijd om dat te veranderen.
800 miljoen mensen – dat is veel. Het is bijna twee keer zoveel als het aantal mensen in Europa en 47 keer het aantal Nederlanders. Het is moeilijk om zoveel onrecht te negeren.
Afgelopen week bij de VN Voedsel en Landbouworganisatie (FAO) in Rome kwam de Commissie voor Wereld Voedselzekerheid (CFS) bijeen om het wereldwijde gevecht tegen honger een impuls te geven. De CFS is de hoeksteen van wat vaak het wereldwijde bestuur van voedselzekerheid wordt genoemd. Het oude marmeren FAO-gebouw ligt in het centrum, op steenworp afstand van de ruïnes van het Romeinse rijk. Hier discussieerden vertegenwoordigers van overheden, het maatschappelijk middenveld, de private sector, en activisten en experts samen over het binnen één generatie beëindigen van de grootste crisis van onze planeet.
Meer mensen, meer mensen met honger
Toevallig kom ik zelf uit Rome. Toen ik als kind het FAO-gebouw voor het eerst zag, in 1990, had 19% van de wereldpopulatie geen voedselzekerheid. Nu is dit percentage verlaagd naar 11%, maar de wereldbevolking is ook flink gestegen. We kunnen dus nog lang niet tevreden achterover leunen. In Afrika bijvoorbeeld lijden er nu (in absolute aantallen) meer mensen honger dan twintig jaar geleden.
We leven in een tijd waarin we ons voedselsysteem drastisch moeten veranderen. Je hoeft niet naar Afrika te gaan om te zien dat de macht over wat wij in de supermarkt kopen geconcentreerd is bij slechts een klein aantal bedrijven. Heel weinig macht daarentegen hebben de kleine voedselproducenten – grofweg 1,5 miljard boeren, pastoralisten en vissers. Samen zorgen zij voor een groot deel van het voedsel dat wij eten, maar een meerderheid van hen lijdt nog steeds honger.
Honger uitroeien
Hoewel economische groei in veel regio’s zichtbaar is, zijn armoede en ongelijkheid nog steeds wijdverspreid. Daarom is het belangrijk dat regeringsleiders, ook de Nederlandse, de handen ineen slaan om honger uit te roeien.
Onlangs kwamen onze wereldleiders in een andere mooie stad bijeen. In New York werden de Duurzame ontwikkelingsdoelen goedgekeurd (bekijk deze video om te zien hoe sterren als Jennifer Lopez, Stephen Hawking en vele anderen de doelen steunen).
Een van deze doelen is ‘Geen honger’: het wereldwijd uitbannen van honger voor 2030. Om deze historische afspraak waar te maken, moeten we allemaal veranderen.
De meeste discussies bij de CFS gingen over hoe we het proces om honger uit te bannen kunnen versnellen. De CFS nam een aantal belangrijke beslissingen over:
- water- en voedselzekerheid;
- het verbinden van kleinschalige producenten met markten;
- hoe voedselzekerheid bij langdurige crisissituaties kan worden gewaarborgd, zoals in conflictgebieden (waardoor 129 miljoen mensen wereldwijd honger lijden).
Ook stemden overheden in om elk jaar opnieuw bijeen te komen om de voortgang te monitoren van de Vrijwillige Richtlijnen voor het Verantwoord Beheer van Grond, waarschijnlijk het meest bekende en baanbrekende CFS-document tot nu toe.
Teveel macht bij te weinig mensen
Nog steeds moet er zowel in het noorden als in het zuiden veel gedaan worden om deze aanbevelingen te vertalen naar de werkelijkheid op de grond. Nog steeds wordt de stem van de meest getroffenen onvoldoende gehoord op de plek waar de beslissingen worden genomen. Nog steeds is een groot deel van de macht in handen van een kleine groep mensen.
De CFS werd geopend met een presentatie van Mary Robinson, oud-president van Ierland, nu VN Speciaal Gezant voor Klimaatverandering.
In haar inspirerende toespraak legde ze de nadruk op twee elementen. Ze gelooft dat mensenrechten de kern moeten zijn in alle beslissingen over duurzame ontwikkeling. Ten tweede, zei ze, is er één belangrijke reden waarom overheden snel in actie moeten komen. Deze fundamentele uitdaging kan het gevecht tegen honger vertragen, in de weg kan zitten of zelfs omkeren.
Ik heb het over klimaatverandering.
Voedselgebrek door klimaatverandering
Als we onszelf niet beschermen tegen de opwarming van de aarde, zal het steeds moeilijker worden om genoeg voedsel te produceren, met name voor die mensen die het minst aan het probleem van klimaatverandering hebben bijgedragen. Als we de gevolgen van extreem weer niet tegengaan, zullen schommelingen in prijzen tot gevolg hebben dat nog minder arme gezinnen zeker zijn van voedsel op hun bord.
Om deze reden is het uiterst belangrijk om te eisen dat onze overheden harde afspraken maken bij de onderhandelingen over klimaatverandering, die in december in Parijs zullen plaatsvinden.
In Parijs zullen overheden genoeg geld beschikbaar moeten stellen om armere landen te steunen in hun gevecht tegen klimaatverandering. Dit is de eerste test waarin we zien hoe serieus onze wereldleiders waren, toen zij zich in september in New York en vorige week opnieuw in Rome verbonden aan het ‘Geen honger’ doel voor 2030.
Maak een vuist tegen klimaatverandering
Daarom nodig ik je uit om samen met Oxfam en anderen een vuist te maken tegen klimaatverandering, en zo het gevecht tegen honger te steunen.
Honger is niet onvermijdelijk. 2015 is een cruciaal jaar waarin de juiste beslissingen gemaakt moeten worden, om honger binnen één generatie uit te bannen. We moeten alleen de ambitie en het lef hebben om dit te doen.
Bron: Oxfam Novib