Vluchtelingen Griekenland: 'We willen gewoon leven'

Het is niet moeilijk om te zien waarom. Oxfam heeft heel beperkt toegang tot Moria, maar als ik met mijn Griekse collega’s rond het kamp loop zie ik niets anders dan prikkeldraad en hekwerk. Het is ook duidelijk dat het kamp overvol is: naast de containerwoningen zijn er, op elke beschikbare open plek, tenten neergezet waar tien tot twintig mensen in slapen en eten, zonder enige privacy.

Het kamp is ontworpen voor maximaal 1700 mensen, maar nu verblijven hier al meer dan 4000 mannen, vrouwen en kinderen.

Bang

Meryem en haar moeder vertellen ons dat ze bang zijn, vooral ’s avonds en ’s nachts, wanneer er gevechten uitbreken en ze lastig worden gevallen door vreemden. Er is ook een gebrek aan werkelijk alles in het kamp: geschikt voedsel, schone toiletten en douches, activiteiten om mensen bezig te houden.

Een vrolijkere plek

Het Bashira Vrouwencentrum is één van de weinige plekken op het eiland waar Meryem en haar moeder terecht kunnen. Dit toevluchtsoord voor vrouwen is opgericht door het harde werk van professionals en vrijwilligers, en met de hulp van Oxfam.

Het centrum, dat in vrolijke kleuren is geschilderd en sinaasappelbomen op de binnenplaats heeft, biedt de mogelijkheid om te douchen, vrouwen kunnen er naaien, er zijn maatschappelijke werkers, ze kunnen er studeren.

Teveel mensen

'Er zijn teveel mensen in het kamp', zegt Meryem. 'Sommige mannen komen soms naar onze tent en maken dan onze spullen kapot; het is erg intimiderend. We komen naar Bashira om even op een veilige plek te zijn.'

Met een nieuw project in het Bashira Centrum helpen we vrouwen hun eigen veiligheid en die van anderen te vergroten. Het project ondersteunt vrouwen in het verspreiden van kennis over hun rechten aan andere vrouwen. En het helpt hen hun stem te laten horen zodat ze invloed kunnen uitoefenen op beslissingen die hen aangaan.

De droom van Meryem

Als ik aan Meryem vraag wat ze nu het liefst zou willen, antwoordt ze zonder te hoeven nadenken. Ze wil weer naar school, zodat ze haar droom om dokter te worden kan laten uitkomen.

Meer dan de helft van de mensen in Moria is kind, maar helaas krijgt geen van hen onderwijs. Het is één van de vele grote manco’s in het systeem. Een ander manco is het gebrek aan medische toezichthouders, waardoor mensen in een kwetsbare positie nu tussen wal en schip geraken.

Alleen met een zichtbare handicap worden mensen nu doorgestuurd naar het Griekse vasteland, waar meer hulp aanwezig is. Maar mensen met een ernstig trauma, slachtoffers van seksueel geweld, mensen die een niet zo evidente maar toch ernstige ziekte hebben: zij moeten in Moria blijven. Maandenlang, zonder de noodzakelijke hulp.

'Ongelofelijk dat dit gebeurt in Europa'

Het is ongelooflijk dat dit gebeurt in onze Europese Unie. En ook dat de Europese Commissie recent heeft voorgesteld Moria een blauwdruk te maken voor andere hotspots. Wat echt nodig is, is een asielprocedure die de rechten van asielzoekers beschermt; die mensen op een humane manier behandelt; die ervoor zorgt dat kinderen onderwijs krijgen en er medische hulp is voor diegenen die het nodig hebben.

Zodat kinderen als Meryem weer naar school kunnen om dokter te worden, of leraar, of techneut. Zodat ze een toekomst hebben. 'We willen gewoon leven', zegt Meryem. Haar moeder knikt instemmend.