Nieuwe EU-lijst belastingparadijzen: een zinloze exercitie
Zojuist publiceerden de Europese ministers van Financiën de nieuwe EU-lijst met belastingparadijzen, de zogenaamde black list. Nieuwe landen op de lijst zijn Antigua, Belize en de Seychellen. De Britse Maagdeneilanden, Costa Rica en de Marshalleilanden zijn van de lijst verwijderd.
Bram Joanknecht, belastingexpert Oxfam Novib: “Hoeveel langer blijft de EU doorgaan met deze zinloze exercitie? De lijst is tandeloos. Het laat landen zoals de Britse Maagdeneilanden met nul procent belastingen vrijuit gaan. Landen als de VS, VK en Europese belastingparadijzen als Luxemburg en Malta blijven buiten beschouwing. Dit is een klap in het gezicht van burgers die al moeite hebben om rond te komen terwijl de superrijken en door winst gedreven multinationals vrij spel krijgen om hun belastingverplichtingen te ontlopen.”
“Het is tijd dat de EU de lijst gaat hervormen en haar belofte waarmaakt om belastingparadijzen echt aan te pakken. Landen die als te groot worden gezien om te worden meegewogen, moeten nu ook worden opgenomen. Landen die bedrijven de mogelijkheid bieden om in essentie nul procent belasting te betalen, of de mogelijkheid bieden aan eigenaren om niet te traceren te zijn, moeten op de zwarte lijst van de EU komen. De EU kan het daarnaast niet langer maken om belastingparadijzen binnen de eigen grenzen te ontzien.”
Noot voor redactie:
Oxfam Novib belastingexpert Bram Joanknecht is beschikbaar voor interviews, contact Jules van Os, Oxfam Novib persvoorlichting 0651573683.
Oxfam bestempelde de laatste herziening door de EU van de zwarte lijst van belastingparadijzen als niet serieus te nemen en riep op tot strengere criteria om landen met een nul- en laagbelastingtarief automatisch op deze zwarte lijst te zetten en Europese landen op hetzelfde niveau van toezicht te houden als niet-Europese landen. Oxfam riep ook op tot de implementatie van twee lang aangekondigde hervormingen: (a) een criterium voor de transparantie van uiteindelijk begunstigden op de lijst, d.w.z. wie de eigenaar is van het bedrijf en; (b) de uitbreiding van de geografische reikwijdte van de lijst met meer landen zoals de VS en het VK.
Lees Oxfam’s Tax Briefing 2021 over waarom en hoe de EU haar regels inzake belastingparadijzen moet hervormen.
In juli 2020 heeft de Europese Commissie de Groep Gedragscode, het orgaan van de Raad dat verantwoordelijk is voor de EU-lijst van belastingparadijzen, gevraagd de criteria voor de EU-lijst van belastingparadijzen te hervormen. Er moet nog vooruitgang worden geboekt. In juli 2023 heeft de Raad de Groep Gedragscode (CCG) opgeroepen haar werkzaamheden voort te zetten om het criterium van uiteindelijke begunstigden op te nemen en de geografische reikwijdte van de EU-lijst uit te breiden. Toch valt nog te bezien wanneer de CCG deze hervormingen zal doorvoeren. Oxfam riep het Spaanse en Belgische EU-voorzitterschap op om de criteria voor de zwarte lijst van belastingparadijzen in de EU aan te scherpen en het bestuur en de transparantie van de Groep Gedragscode voor de Belastingregeling voor Bedrijven te verbeteren.
De huidige zwarte lijst van de EU bevat alleen:
- een van de twintig ergste belastingparadijzen voor bedrijven ter wereld, geïdentificeerd door Tax Justice Network in 2021;
- een van de vijftien slechtste belastingparadijzen voor bedrijven ter wereld, geïdentificeerd door de nog steeds relevante Oxfam-analyse uit 2016;
- 0 van de 10 economieën die volgens het IMF meer dan 85 procent van alle spook-investeringen herbergen.
De Britse Maagdeneilanden, die vandaag van de zwarte lijst zijn geschrapt, staan op de eerste plaats in de TJN Corporate Tax Havens Index.
De Europese Commissie heeft onlangs van Luxemburg en Malta geëist dat zij maatregelen nemen om agressieve belastingplanning aan te pakken.
Uit het Oxfam-rapport, Survival of the Richest, blijkt dat de rijkste 1% 54% van alle nieuwe welvaart die in de afgelopen tien jaar is gecreëerd, en bijna tweederde van alle nieuwe welvaart die sinds 2020 is gecreëerd, in handen heeft gekregen. Belastingparadijzen hebben een rol gespeeld in deze explosie van rijkdom omdat ze de rijksten in staat stellen hun belastingverplichtingen te ontlopen.
Uit een recente analyse van juli 2023 van Oxfam blijkt dat 722 megabedrijven in 2021 en 2022 1 biljoen dollar per jaar aan onverwachte winsten binnenhaalden. Ondertussen kregen een miljard werknemers uit 50 landen in 2022 een reële loonsverlaging van 746 miljard dollar.
