Supermarkten reageren op ons onderzoek rond (on)eerlijke chocolade
Ons nieuwste onderzoek Raising the Bar, waaruit blijkt dat nog geen 6% van de chocoladeproducten in de 5 grootste Nederlandse supermarkten eerlijk is, heeft iets in beweging gezet. In verschillende kranten, waaronder AD, Parool en Volkskrant, reageren de supermarkten op onze campagne. Dit vinden wij van hun reacties.
Blog door Anouk Franck, Oxfam Novib expert Bedrijfsleven en Mensenrechten
Jumbo: 2030 is geen reden om te wachten
Jumbo laat weten dat het zich heeft gecommitteerd aan het Dutch Initiative on Sustainable Cocoa-convenant. “Dit convenant heeft onder meer als doel om een leefbaar inkomen voor boeren te realiseren in 2030. Hier werken we dan ook stapsgewijs naar toe. Ook hebben we ons in 2023 aangesloten bij Tony’s Open Chain voor onze huismerkrepen en seizoenschocolade. Dit is een samenwerkingsinitiatief van fabrikant Tony’s Chocolonely dat partijen beweegt om zich in te zetten voor 100 procent slaafvrije chocolade. Ook de inzet van Tony’s Open Chain breiden we stapsgewijs uit naar andere chocoladecategorieën. Hier werken we toe naar onze doelstelling en een beter inkomen voor cacaoboeren in onze keten.”
Onze expert Anouk: “Jumbo zegt met Oxfam Novib in gesprek te zijn, maar wij hebben nog niet van Jumbo gehoord hóe ze dan het doel om in 2030 een leefbaar inkomen voor cacaoboeren te realiseren, concreet gaan bewerkstelligen. 2030 lijkt nog ver weg, maar met slechts 5,6% eerlijke chocoladeproducten in zijn schappen, moet Jumbo echt aan de bak om dat te halen. Jumbo moet zijn mooie streven kracht bijzetten door met concrete doelen te komen: hoe gaat Jumbo stapsgewijs naar de 100% toewerken en hier publiekelijk over publiceren, zodat zijn klanten, journalisten en iedereen die geïnteresseerd is, dit kunnen volgen.’
Albert Heijn: goede eerste stap, maar we zijn er nog lang niet
Albert Heijn zegt via een woordvoerder dat het in de komende drie jaar alle ruim 600 eigenmerkproducten waar cacao in is verwerkt, zal overzetten naar duurzamere cacao afkomstig uit Tony’s Open Chain. Dat kan nu al met Delicata-repen, -paaseitjes en -chocoladeletters. “Door de uitbreiding van de samenwerking en het overzetten van alle eigenmerkproducten die cacao bevatten verwacht Albert Heijn het volume aan ingekochte Tony’s Open Chain-cacao minimaal te verdrievoudigen.’’
Anouk: ‘Albert Heijn heeft in oktober 2024 toegezegd om alle cacao voor al zijn huismerk chocoladeproducten eerlijk te gaan inkopen. Dat is een goede eerste stap, die navolging verdient van alle Nederlandse supermarkten. Omdat Albert Heijn ook nog chocolade van andere merken verkoopt, is de verwachting dat hiermee het aandeel eerlijke chocolade in zijn schappen stijgt van 7,5% nu naar bijna 29% in 2027. Maar de boeren die de cacaobonen leveren voor de overige 71% aan chocoladeproducten van andere merken in de schappen van Albert Heijn, zoals de Kitkats van Nestlé en de chocoladerepen van Lindt, krijgen nog steeds geen structureel eerlijke prijs. Ook daarop verwachten wij actie van Albert Heijn, om ervoor te zorgen dat een consument die een Albert Heijn supermarkt binnenstapt, erop kan vertrouwen dat de cacaoboeren een eerlijke prijs krijgen voor alle chocoladeproducten die zij kopen."
Lidl: goed voorbeeld met Way to Go, maar dat is niet genoeg
“Het welzijn van boeren is voor ons enorm belangrijk, vandaar dat vrijwel al onze eigen chocoladeproducten gecertificeerd zijn met Fairtrade of Rainforest Alliance en onze chocoladerepen met Fairtrade’’, zegt een woordvoerder van Lidl. “Ook hebben wij een eigen gecertificeerd huismerk ‘Way to Go’ ontwikkeld voor eerlijke chocolade, koffie en cashewnoten. Naast de minimumprijs en de Fairtrade-premie betaalt Lidl kleine boeren een extra inkomensverhogende premie zodat zij een leefbaar inkomen van Lidl ontvangen. We hebben belangrijke stappen gezet in de verduurzaming van ons chocoladeassortiment en we zullen onze invloed blijven gebruiken om positieve verandering en verdere verbeteringen te bewerkstelligen.”
Expert Anouk: "Lidl verwijst naar zijn Way to Go chocolade. Het probleem ligt er voor Oxfam Novib nu juist in dat de verkoop van een aantal goede chocoladerepen nog te weinig betekent voor het gros van de cacaoboeren wiens cacao in de chocoladeproducten van Lidl verwerkt zit. Lidl verkoopt slechts 3,2% eerlijke chocolade. We horen graag concreet van Lidl hoe ze hun aandeel eerlijke chocolade flink gaan opschroeven!"
PLUS: al op weg, maar het mag sneller en transparanter
Plus zegt dat sinds 2020 bij het bedrijf alle cacao in huismerkproducten standaard Fairtrade gecertificeerd is. “Van chocoladerepen en hagelslag tot ijsjes, koekjes en noten met chocolade. Dat betekent dat de cacaoboeren de Fairtrade-minimumprijs ontvangen en daarnaast een Fairtrade-premie. We zijn al jaren de enige retailer die ten minste deze minimumprijs en een vaste premie betaalt. Oxfam roept nu op een volgende stap te zetten naar leefbaar inkomen. Dit sluit aan bij de weg die wij bewandelen. We zijn aangesloten bij het convenant Dutch Initiative on Sustainable Cacao, waarbij een van de doelen is een leefbaar inkomen voor cacaoboeren per 2030. Op dit moment voldoen we daar met een aantal chocoladerepen aan, dit breiden we uit naar alle cacao van onze huismerkproducten. We zijn de exacte route en het tijdspad aan het uitwerken. Oxfam is daarvan op de hoogte en we verwachten binnenkort het plan met ze te delen.’’
Anouk: ”Het is positief dat PLUS aangeeft een volgende stap te willen zetten naar leefbare inkomens voor cacaoboeren in lijn met Oxfam Novib's oproep. Wij zijn heel benieuwd naar een publieke aankondiging van PLUS over de concrete uitwerking hiervan en, aangezien PLUS momenteel slechts 4,8% eerlijke chocolade verkoopt, hopen we dat ze hier snel mee komen."
Aldi: geen reactie, geen actie?
Aldi heeft als enige supermarkt niet de moeite genomen te reageren.
Anouk: "Aldi is met een aandeel van slechts 1,9% eerlijke chocoladeproducten in zijn schappen de slechts presterende supermarkt. Het is ronduit teleurstellend dat er geen respons van Aldi is gekomen, want zij moeten flink aan de bak en Oxfam Novib zou graag horen hoe ze dat gaan aanpakken."
