’s Werelds dodelijkste EU-grenzen kosten burgers Europa miljarden euro’s
Vandaag is het een jaar geleden dat meer dan 80 mensen vlak voor de kust van Calabrië, Italië, verdronken, onder wie 35 kinderen. De boot raakte vlak voor de kust een rots en brak in tweeën. 2023 is het dodelijkste jaar aan de Europese grenzen sinds 2016, zegt de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Volgens officiële cijfers zijn er meer dan 3200 migranten om het leven gekomen en verdwenen er mogelijk veel meer.
De meeste migranten op de gezonken vissersboot waren afkomstig uit Afghanistan, Pakistan en Somalië, zoals de 27-jarige-Pakistaanse voetballer en hockeyer Shahida Raza. De Italiaanse kustwacht was ter plekke toen de boot verging maar greep niet in. Sindsdien is het Europese migratiebeleid nog strenger geworden. Het aantal grenshekken in en rond Fort Europa is fors toegenomen van 315 kilometer naar 2048 kilometer in de periode tussen 2014-2022, aldus de denktank van het Europees Parlement (EPRS).
Tegelijk is de Europese Unie medeverantwoordelijk voor het feit dat mensen moeten vluchten voor oorlog en geweld, stelt Martin Butcher, beleidsadviseur wapenhandel en conflicten bij Oxfam. “De EU-lidstaten blijven wapens verkopen aan het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Zelfs de wapenleveranties aan repressieve staten waarvoor de Raad van Europa een embargo instelde gaan gewoon door. De Europese lidstaten stoppen ook niet met het leveren van wapens aan staten die de instabiliteit in hun regio aanjagen, zich mengen in conflicten en wapens doorleveren. Deze onverantwoordelijke wapenhandel zorgt ervoor dat mensen op de vlucht slaan. Een klein aantal daarvan zoekt veiligheid in Europa.”
De EU staat op het punt een nieuw migratie- en asielpact goed te keuren, een regeling die gebaseerd is op afschrikking, detentie en deportatie. In de afgelopen 12 maanden is de helft van het aantal mensen dat wereldwijd als dood of vermist werd opgegeven, omgekomen bij de grenzen van Europa, zo stelt de Internationale Organisatie voor Migratie, IOM.
Sinds de Tweede Wereldoorlog is het aantal migranten wereldwijd stabiel gebleven met ongeveer 3,6% van de wereldbevolking. De meeste migranten komen niet naar Europa. 60% van de ontheemden blijft in hun thuisland, en van degenen die de grens oversteken, wordt 74% opgevangen in lage- en middeninkomenslanden. Slechts 12,4% bereikt Europa, en de helft daarvan in de EU.
“Het aantal vluchtelingen dat naar Europa komt is niet uitzonderlijk. Wat wel uitzonderlijk is, is het aantal mensen dat de dood vindt aan de grenzen van Europa”, zegt Martin Butcher van Oxfam.
Toch wil de Europese Unie de grenzen van Fort Europa nog strenger bewaken, concludeert het Statewatch European Monitoring and Documentation Centre, SEMDOC. Deze organisatie houdt toezicht op de ontwikkelingen binnen de Europese Unie en de rechten van burgers. Zo krijgt het Fonds voor Geïntegreerd Grensbeheer, dat verantwoordelijk is voor het opsporen en het voorkomen van illegale migratie, een budgetverhoging van 113 % en komt uit op 6.2 miljard euro. Ook het Europees grens- en kustwachtagentschap Frontex en Europol ontvangen samen voor de komende zeven jaar 9.6 miljard euro, een stijging van 129 %.
“De EU moet leren van haar geschiedenis en de diepere oorzaken van conflicten wereldwijd aanpakken. Door armoede, ongelijkheid en onveiligheid voelen mensen zich gedwongen hun huis te verlaten”, aldus Martin Butcher van Oxfam.
