ING scherpt klimaatbeleid aan na VN-klimaattop en door maatschappelijke druk

• 21 december 2023

Barbara Oosters, Oxfam Novib beleidsadviseur Financiële Sector

Deze week heeft ING aangekondigd om (upstream) olie- & gasfinanciering uit te faseren tegen 2040 en financiering voor hernieuwbare energie te verdriedubbelen tegen 2025. Dat is mooi nieuws van de grootste financier van fossiele energie in Nederland. Druk van maatschappelijke organisaties heeft bijgedragen aan deze versnelling, maar er zijn addertjes onder het gras. Die druk blijft dus voorlopig nodig. Extinction Rebellion (XR) heeft al aangekondigd bij haar besluit te blijven op 30 december de snelweg te gaan blokkeren bij het hoofdkantoor van ING. Ook Oxfam Novib vindt dat ING nog meer stappen moet zetten.

In oktober publiceerde ING nog een update van haar klimaatambities. De conclusie van de Eerlijke Bankwijzer, waar Oxfam Novib onderdeel van is, was toen: klimaaturgentie in woorden, maar niet in daden. Nadat Milieudefensie een nieuwe klimaatzaak aankondigde tegen een financiële instelling; Fossielvrij, met data van de Eerlijke Bankwijzer in de hand, ING op de vingers liet tikken door de reclamecommissie in verband met greenwashing; en XR een blokkade van de snelweg aankondigde, kwam er vandaag een ambitieuzer plan. De vraag is of dat plan ambitieus genoeg is.

Verdriedubbeling niet voldoende voor kanteling fossiel-hernieuwbaar

ING is de grootste financier van fossiele energie van Nederland, zoals aangetoond door opeenvolgende rapporten van de Eerlijke Bankwijzer. De verhouding fossiele energie/hernieuwbare energie is nog erg scheef bij ING, met meer dan 75% fossiele energiefinanciering. Dit terwijl die verhouding in 2030 gekanteld moet zijn. Investeringen in hernieuwbare energie moeten tegen 2030 vier tot negen keer zo hoog zijn als in fossiele brandstoffen volgens het Internationale Energie Agentschap (IEA). De aangekondigde verdriedubbeling van financiering van hernieuwbare energie is een goede start, maar niet voldoende. Echt ambitieus zou het zijn als ING zich tot doel stelt om in 2030 vier tot negen keer meer hernieuwbare energie te financieren ten opzichte van fossiel.

Upstream olie & gas uitfaseren: addertjes onder het gras

ING is de grootste Nederlandse dienstverlener aan fossiele bedrijven door het assisteren bij uitgiftes van aandelen en obligaties. Follow the money berekende onlangs dat ING dit sinds 2016 deed voor een bedrag van ruim 83 miljard euro. Dat is dus na het Klimaatakkoord van Parijs, waarin is afgesproken dat financiële instellingen hun vervuilende geldstromen moesten ombuigen naar groene. Een toenemende mate van financieringsstromen naar de fossiele industrie verloopt via uitgifte van obligaties, ook voor nieuwe fossiele projecten. Het verscherpte klimaatbeleid van ING rept niet over deze zogenaamde underwritings noch over investeringen door de bank in fossiele bedrijven. Een ander addertje is dat de aankondiging van ING enkel gaat over de zogenaamde ‘’upstream’’ olie- en gassector. Dit slaat op de winning en exploratie van olie en gas, niet op de midstream-component, het transport, de opslag en de verhandeling. En laat nu net ING veel midstream-activiteiten financieren.

Geen woorden maar daden

Nog in oktober noemde ING het financieren van fossiele bedrijven noodzakelijk voor de samenleving. Nu zegt de CEO van ING voor het eerst dat te veel van de huidige energie opgewerkt wordt door fossiele bronnen. Dat is een grote stap. Toch moet ING, als grootste financier van de fossiel industrie in Nederland, ambitieuzere stappen zetten om de gaten in haar klimaatbeleid te dichten. Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat snelwegen niet geblokkeerd worden en, nog belangrijker, dat onze planeet leefbaar blijft. In 2024 zal de Eerlijke Bankwijzer weer een onderzoek doen naar de financieringsverhouding tussen fossiele en groene energie van onder andere ING. Laat ING daar bewijzen dat XR op 30 december op de verkeerde snelweg zit.