Samsom laat armsten in de steek

• 18 november 2012

In een interview in de Volkskrant gaat PvdAleider Diederik Samsom zaterdag j.l. in op de bezuinigingen op Ontwikkelingssamenwerking. Oxfam Novib directeur Farah Karimi leest het artikel op haar weg terug vanuit Noord-Uganda. Samsom’s uitlatingen treffen haar pijnlijk en ze schrijft hem een open brief.

Foto:Chris de Bode/Oxfam Novib

Geachte heer Samsom, Beste Diederik,

U ontvangt deze open e-mail in reactie op uw interview in de Volkskrant van afgelopen zaterdag (17-11-2012). In de nacht van zaterdag op zondag las ik dit interview tijdens een vlucht naar Nederland. Ik was op terugreis vanuit Uganda; om precies te zijn vanuit Noord Uganda. Uw opmerkingen over uw instemming met de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking troffen mij bijzonder hard, juist omdat de verse beelden uit Noord-Uganda nog door mijn hoofd spookten.

Ik bezocht het gebied waar jarenlang de Lord Resistance Army van Joseph Kony de bevolking op brute wijze terroriseerde. Kinderen werden ontvoerd en opgeleid tot moordmachines, meisjes en vrouwen werden stelselmatig verkracht en verminkt, dorpen werden verwoest en verbrand. In dat gebied heerst nu gelukkig vrede. In de afgelopen jaren hebben vele hulporganisaties, NGO’s en VN-instellingen met de lokale overheid samengewerkt om de getraumatiseerde bevolking weer een nieuw perspectief te bieden. Zienderogen verbetert de situatie. Scholen worden weer bevolkt met opgewekte kinderen, de Universiteit van Gulu - een van de jongste universiteiten in de wereld - telt 3500 studenten. Gezondheidscentra zijn opgezet in dorpen en er wordt geïnvesteerd in landbouw en in kleine bedrijvigheid. Het werk van een organisatie als Oxfam Novib, dat ook gefinancierd wordt vanuit het rijksbudget voor Ontwikkelingssamenwerking, heeft daar onomstotelijk aan bijgedragen. Deze ontwikkelingen in één van de armste en meest achtergebleven gebieden ter wereld openen nieuwe perspectieven.

Ik was in Uganda voor de lancering van Internet Now!, een project van Oxfam Novib, dat beoogt dit achtergebleven gebied aan te laten sluiten op het wereldwijde web met alle mogelijkheden die dat biedt. In 101 internet centra krijgen jonge mensen de mogelijkheid om via ge-outsourced 'microwork' inkomen te verdienen. Bovendien krijgen boeren met digitale toegang tot landbouw-, klimaat- en marktinformatie nieuwe kansen om hun productiviteit te verhogen en hun productie beter te laten aansluiten op de vraag om zo hun inkomen te verhogen.

Ik ontmoette daar veel jongeren, diegenen die direct van de investeringen in onderwijs en werkgelegenheid profiteren. Investeringen die mogelijk werden door ontwikkelingssamenwerking. Bezuinigingen op dit budget, zoals Nederland nu doet en helaas ook elders in de wereld gebeurd, treffen juist de allerarmsten, zoals die in Noord Uganda, het hardst. U zegt dat u nul e-mails hebt ontvangen in protest op die bezuinigingen. Die mensen zoals in Noord Uganda, die de gevolgen van die bezuinigingen zullen merken, kennen u niet en zullen u daarom geen e-mails sturen. Dat weet u heel goed. En dat u voor het gemak de protesten van organisaties als Oxfam Novib negeert siert u niet. Naar aanleiding van uw uitspraken maakte mijn collega Tom van der Lee in een tweet u opmerkzaam op de e-mails en brieven die van de verschillende organisaties aan u, uw partij bestuur en partijleden zijn gestuurd.

Ik zelf heb een brief gestuurd naar meer dan 900 leden van uw partij voorafgaand aan het congres van de PvdA. U reageerde op Tom van der Lee in een tweet met de opmerking dat u een onderscheid maakt tussen 'standaard' e-mails en 'echte' e-mails. En dat is het tweede punt dat mij trof! Dat de mails van organisaties die proberen de stem door te geven van mensen die het meest gemarginaliseerd zijn, niet 'echt' zouden zijn! Zou u het ook in uw hoofd halen om zo de e-mails van vakbonden of patiëntenorganisaties weg te zetten? Helaas, de allerarmsten in de wereld hebben niet de mogelijkheid zich op het Malieveld te verzamelen of, zoals de achterban van de VVD, zich met duizenden e-mails, tweets en ander berichten tot de onderhandelaars te richten. Dat is juist de meerwaarde van NGO’s; het vertegenwoordigen van mensen die in diepe armoede of onder groot onrecht moeten leven, of het opkomen voor natuur-en milieubelangen, omdat zoveel van waarde nog te weerloos is. Dat ik dit uitgerekend aan een oud-Greenpeace-activist moet uitleggen doet extra pijn.

U verdedigt uw politieke keuze om, ondanks uw programma, toch 1 miljard te bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, nu ook met het argument dat er te weinig draagvlak voor Ontwikkelingssamenwerking zou zijn. Hierover twee opmerkingen: Politici hebben een eigen verantwoordelijkheid, ook voor de rechten van mensen buiten onze landsgrenzen. Eén van de pijlers van uw partij is internationale solidariteit. En die offert u op aan de belangen van de financiële markten.

Tijdens de formatie heeft u de kaart 'eerlijk delen' getrokken, maar u heeft dit principe alleen toegepast op het binnenland. Dit is het eerlijke verhaal dat u zou moeten vertellen, ook al zou het waar zijn dat u nul e-mails heeft ontvangen.

En ten tweede zou u, beter dan wie ook, moeten weten dat Nederland vraagstukken als de klimaatverandering en de harde strijd om schaarse grondstoffen als land, water en energie, alleen met een ambitieuze internationale agenda te lijf kan gaan. Want daarbij is een duurzaam en sociaal bestaan voor iedereen in het geding. Nu heeft u uw nieuwe minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking meteen op achterstand gezet. Zij zal nu overal in de wereld en zeker aan onze partnerlanden moeten uitleggen waarom Nederland eigenstandig de -in uw eigen woorden- 'fatsoensnorm van 0,7% van BNP' (slechts 7 van iedere 1000 euro) heeft losgelaten. Dit kabinet geeft een slecht voorbeeld aan andere donor landen en verliest aan invloed, bijvoorbeeld op de zo broodnodige post-2015 agenda.

U heeft met uw politieke keuzes de allerarmsten in de wereld en Nederland zelf geen dienst bewezen. Bovendien draagt de manier waarop u nu ook politiek bedrijft in de communicatie over die keuze, niet bij aan het versterken van het draagvlak voor internationale samenwerking. Overigens, het innovatieve project Internet Now! wordt gefinancierd door de Nationale Postcode Loterij, die een betrouwbaardere partner in wereldwijde armoedebestrijding blijkt te zijn dan de Nederlandse overheid.

Ik hoop dat u uw eigen motto “bruggen slaan” ook ter harte wilt nemen als het om internationale samenwerking gaat. Want met onnodige polarisatie is niemand gediend.

Met vriendelijke groet,

Farah Karimi

 

Bron: Oxfam Novib, 18 november 2012