Interview met Joseph
Interview met collega Joseph in Uganda
Belastingontwijking door multinationals. Niet alleen oneerlijk voor jou, omdat jij wél netjes belasting betaalt. Maar ook oneerlijk voor mensen in arme landen. Grote bedrijven die bijvoorbeeld in Uganda productievestigingen hebben sluizen via Nederland de winst door naar andere landen. Zo betalen ze in Uganda weinig tot geen belasting.
Oneerlijk? Behoorlijk! Daarom stelt onze beleidsadviseur belastingen in Uganda, Joseph Olwenyi, dit onderwerp belastingontwijking dáár aan de kaak. Wat houdt zijn werk precies in?
Joseph, jij bent een beleidsadviseur belastingen voor Oxfam in Uganda. Leg eens uit hoe jouw werk eruit ziet?
'Kort gezegd ben ik dagelijks bezig om druk uit te oefenen op de politiek. Dit om ervoor te zorgen dat Uganda maatregelen neemt tegen belastingontwijking.'
Welke middelen zet je in om dat te bereiken?
Oxfam Novib financiert onder andere ons Financing for Development project. We werken samen aan een eerlijk en efficiënt belastingsysteem, onder meer door onderzoek en lobby.
Video
Op deze plek staat een YouTube video. YouTube plaatst cookies.
Als je die hier wilt bekijken, kies dan bij cookie-instellingen dat je social media cookies accepteert.
Of bekijk de video buiten deze site op YouTube.
Het zijn stuk voor stuk geweldige groepen vrijwilligers die elke dag hard werken om het leven van anderen te verbeteren. Ik ben enorm trots dat ik daaraan mag bijdragen. - Joseph
je recht opeisen als burger
Hoe gebruik je onderzoek om belastingontwijking tegen te gaan?
'Transparantie en kennisdeling zijn voor ons belangrijk. Tijdens een bijeenkomst van het African Freedom of Information Centre (AFIC), een van de organisaties die onderdeel zijn van het FFD-project, werd een belangrijk onderzoekrapport gelanceerd. Een onderzoek naar de wet die burgers toegang biedt tot overheidsinformatie. Cruciaal om als burger je rechten te kunnen opeisen. Helaas blijkt uit het onderzoek dat de wet op papier weliswaar in orde is, maar nauwelijks bekend is bij burgers en overheidsmedewerkers.
Oxfam en AFIC presenteren daarom een flinke lijst met aanbevelingen voor de overheid. Ik was blij dat de minister van informatie aanwezig was op de bijeenkomst. Onze boodschap komt zo direct terecht bij de juiste personen!'
Elk jaar lanceert Oxfam het Fair Tax Monitor-rapport. Hoe belangrijk is dit rapport voor jouw werk?
'In het rapport nemen we het Ugadese belastingstelsel onder de loep. Ik sta in nauw contact met mijn collega’s wereldwijd; elk Oxfam-kantoor heeft zo zijn eigen expertise. Via Skype bespreek ik met bijvoorbeeld een Nederlandse collega de laatste aanpassingen in het omvangrijke rapport. We kunnen dan concrete aanbevelingen doen aan de overheid om de belastingen eerlijker en efficiënter te maken. We brainstormen over hoe we het rapport op sociale media kunnen delen. Want, hoe meer mensen het rapport zien, hoe meer impact we hebben op het systeem.
Waar gebruik je het Fair Tax Monitor-rapport nog meer voor?
We gebruiken het rapport als gespreksopener. Wij vinden namelijk dat verandering begint bij bewustzijn, zodat er daarna actie kan komen. Een collega hier in Uganda gebruikt het rapport om een debat te organiseren tussen burgers en overheidsvertegenwoordigers. Het debat wordt daarna ook uitgezonden op de nationale televisie. Zo hopen we een publieke discussie aan te wakkeren.
Grote klus?
Publiek motiveren om actie te ondernemen tegen belastingontwijking is een behoorlijke klus. Is het geen onbegonnen werk?
'Ik doe dat natuurlijk niet alleen! Oxfam Uganda heeft een breed netwerk aan partnerorganisaties. Samen vormen we Neighbourhood Assemblies (NA’s) in het hele land. De NA’s sporen dorpsbewoners aan om zich uit te spreken over hun rechten. Ze gaan in overleg met overheidsmedewerkers en voeren druk uit om veranderingen af te dwingen. Denk daarbij aan belangrijke zaken zoals betere zorg voor zwangere vrouwen. Het zijn stuk voor stuk geweldige groepen vrijwilligers, die elke dag hard werken om het leven van anderen te verbeteren. Ik ben enorm trots dat ik daaraan mag bijdragen.'
Wat een bijzonder initiatief! Kun je een voorbeeld geven van positieve veranderingen?
'Een van de aanwezigen bij de partnerbijeenkomst vertelde een prachtig verhaal over wat de Neighbourhood Assembly in Kyere voor elkaar heeft gekregen bij een middelbare school. De groep werkte er samen met de schoolleiding aan een onderzoek naar financieel wanbeleid. Dat leidde tot het ontslag van het corrupte schoolhoofd en flinke aanpassingen aan het beleid.'
